Головна   Всі книги

Maximus - см. Cornelius

Maximus - см. magnus

Maximus - см. Rutilius

Mederi - (cautione med. victo) 5.3.57; (stipulatione med rei) 4.4.26 pr.; (med. desiderio) 11.8.5.1

Medianum - (med. cenaculi) 9.3.5.2 Mediastinus-4.9.1.5; 7.7.6 pr.; 47.10.15.44 Medicamen, medicamentum - (venenum

pro medicamento dare; medicam, pro veneno bibere) 9.2.7.6; 21.1.23.3; (medicam.

infundere vel ore vel clystere) 9.2.9.1; (medie, salubria) 18.1.35.2; (adversa) 50.13.3; (mala) см. malus; (medicamento alienare mentem ali- cius) 47.10.15 pr.; (medicam, dare ad conceptionem) 48.8.3.2; (ne conciperet) 40.7.3.16; (medicamentis partum sibi abigere) 48.19.39

Medicina - 24.3.22.8; 38.1.26-27;

50.13.1.2-3

Medicus-50.13.1.1; 50.13.1.3 Medietas - (mediet, quandam secuti iuris

auctores) 5.4.3

Mediocris; mediocriter - (mediocrium facultatum esse) 19.1.44; (med. poena) 4.4.37.1; (non mediocriter delinquere) 48.5.30.3; (vulnerare verberibus) 47.10.7.2;

1.16.9.4

Mediocritas - (scapha mediocritate a nave differt) 33.7.29; (mediocr. facultatum) 31.30; 27.1.6.19; (per mediocrit. causam dirimere) 36.3.7

Meditari - (meditatem sermonem ad- terre) 22.5.3.1

Mei-33.7.10

Mela (Fabius) - 19.1.17.6; 43.23.1.12 Melancholicus -21.1.2 Melinum - 32.78.5

Meliorare - (mei. proprietatem) 7.1.13.5 Membrana - 32.52 pr.; 32.52.4-5;

37.11.1 pr.; 41.1.9.1; (membranae, membranulae) 2.13.10.2; 32.102 pr.; (codices mambranei) 32.52 pr.

Membrum - (dominus membrorum suorum nemo videtur) 9.2.13 pr.; (membri quid laceratum) 21.1.10 pr.; 32.52.7;

40.4.13.1

Meminisse - 1.2.2.23; 1.16.10 pr.;

14.3.13.1; 22.3.28; 36.1.6.1; 39.3.2.8; 40.2.37 pr.

Memor - 34.4.31 pr.

Memorabilis - 1.2.2.38

Memoratus -40.12.5.1

Memoria - (infmnitas memoriae) 41.2.44 pr.; (memoria tenere aliquid) 22.3.28; 39.3.2.8; (opera, quorum

memoriam vetustas excedit; fossa, cuius mem. non exstat; ductus aquae, cuius origo memoriam excessit) 39.3.2.1; 39.3.2.3; 39.3.2.7; 43.20.3.4; (mem. testium) 47.2.32.1; (diuturnitatis memoriam relinquere) 50.16.220.3; (mem. conservandae defuncti gratia celebrare spectaculum; in memoriam (defuncti) dare, praestare) 33.2.16; 34.1.17; (in mem. prioris dominii, dignitatis, interrogari non posse, non esse torquendum) 48.18.18.6; 50.2.14;

(luctum habere patris memoriae) 3.2.25 pr.; (matris vel patris memoria post quinquiennium a morte non retractata) 40.15.2 pr.; (mem. alicuius post mortem damnata) 24.1.32.7; 28.3.6.11; 31.76.9

Memorialis - (liber memorialium) 50.16.144

Menander-4.4.11.2; 38.12.1; 49.16.13.5-6 Mendacium - (mendaciis apud principem onerare aliq.) 49.4.1 pr.; (ex suo mendacio argui; propter mend, conveniri)

13.7.41; 14.5.4.1; (mendacii poenam ferre) 11.1.11.3; (sine mendacio) 34.2.35 pr.

Mendum - (mendo facta institutio) 28.7.1

Menianum - см. maenianum

Mens - (mentem alienare; mentis aliena

tio) см. alienare, alienatio; (suae mentis non esse) 1.16.9.5; 9.2.5.2; (furiosus suae mentis effectus, sanae mentis factus) 5.1.39 pr.; 14.4.4; (compos mentis) 1.18.13.1; 24.3.22.7; 28.1.16.1; 28.1.20.4; 38.17.2.11; 44.7.24 pr.; (integra mente) 28.3.20; (mente captus) 28.3.20; 27.1.45.2; 27.10.14; 39.5.23.1; (mentis trepidatio) 4.2.1; (prior atque potentior est quam vox mens dicentis) 33.10.7.2; (ex mente pronuntiantis accipitur oratio) 50.16.28.1; (mentem testantis - figuram verborum sequi) 50.16.116; (m. testatoris - verba fideicomm.) 40.5.24.8; (m. testatoris, pa- trisfam. respicienda, spectanda) 28.5.29; 30.50.3; (alia m. testatoris aliud sentientis) 30.49.3; (alia m. legantis, alia paciscentis) 34.3.5 pr.; (de mente praetoris legem accipere) 45.1.52 pr.; (ex mente praetoris deneganda collatio) 37.4.20.1; (mens SCti plenius accipienda, trahenda ad aliq.) 30.41.12; 40.5.30.4; (m. SCti non cessat, pertinet ad aliq.) 5.3.25.5; 14.6.7.4; (ex mente legis sumere) 24.3.47; (ex m. orationis permissum) 24.1.32.16; (contra mentem constitutionis) 49.15.12.8; (ea mens est, ut) 38.1.30 pr.; (eius mentis esse, ut) 50.16.225; (eam mentem habere, ut, ne) 35.1.8; 41.2.38 pr.; (cum ea mente nactus possessionem, ut) 41.2.1.20; (praedonis mente adprehen- dere) 5.3.25.5; (dare ea mente, ut) 15.3.3.9; 16.1.19.2; 16.1.27; 24.1.67;

39.5.1 pr.; 39.5.1.1; 39.5.10; 39.5.13; 41.1.37.6; 41.2.39; 44.1.23; 46.3.58 pr.; (ea mente discedere, ne redeat) 21.1.17.1

Mensa - 33.10.3 pr.; 33.10.3.3; 33.10.9.1; (argentariae mensae exercitor) 2.13.4 pr.; (mensae (nummulariae) praepositus (servus, libertus), institor apud men-

sam) 14.3.5.3; 14.3.19.1; 14.3.20; (mensae negotium) 31.77.16; (apud mensam deponere pecunias) 42.5.24.2; (mensae scriptura) 47.2.27.1; (ratio) 2.14.47.1

Mensis - (ubi lex duorum mensium fecit mentionem, et qui LXI die venerit, audiendus est) 50.17.101; 21.1.28; 21.1.31.22; (m. intercalatis) 50.16.98.1-2

Mensor - (agrorum) 11.6.1-2; 10.1.4.1; 10.1.8; (m. machinarius) см. machinarius; (frumentarius) 27.1.26; 49.16.12.2;

50.5.10.1

Menstruum - (m. merces) 40.1.20.3; (m. fideicommissum) 35.2.101.4; (oneribus menstruis adstringi necessitatem alimentorum praebendorum) 34.1.8; (m. cibaria; m. frumentum, vinum) 34.1.9.1; 33.1.17; 2.15.8.24; (m. nummi) 40.7.40.2;

34.1.18 pr.; 34.3.28 pr.; 34.4.30 pr.; 36.2.37.1; (menstruum) 24.1.25 pr.

Mensularius - 2.14.47.1; 42.5.24.2 Mensura - (mensuram agri agere) 11.6.2;

(in opere novo tam soli quam caeli mens, facienda est) 43.24.21.2; (per corbem mensuram facere) 18.6.1.4; (prius quam mens, fieret; intra diem mensurae) 18.6.10.1; 18.1.40 pr.; (mens, non eo proficit, ut aut plus aut minus veneat, sed ut appareat, quantum ematur) 18.1.34.5; (opus ita conductum, ut in pedes mensurasve praestetur) 19.2.36; (mens, aequae - iniquae) 19.2.13.8; (falsae) 47.11.6.2; (falsus mensurarum modum) 48.19.37; (mensuras publice probatas corrumpere, falsare) 48.10.32.1; (mens, dicenda erit (sc. si in rem aliquis agat), cum res mensura continebitur) 6.1.6; (res, quae pondere numero mensura consistunt, constant) 12.1.2.1;

13.3.1 pr.; 18.1.35.5; 44.7.1.2; (pondere numero mensura valere) 35.2.1.7; (falsam mens, renuntiare; in mensura (aedificii) fallere) 11.6.5.2; (mensurae agri demonstratio) 50.1.36.1; (pro mens, agri praebere frumentum) 50.4.18.25; (pro mens, admissi, delicti, plectitur aliquis, constituendum est in aliq.) 47.11.10; 48.10.31

Mentio - (actiones, quae doli vel fraudis habent mentionem) 37.15.5.1; (temperanda de dolo actio, ut bonae fidei mentio fiat) 4.3.11

Mentiri - (mentiendo ment.) 11.6.6; (ment. in computatione, ratione) 48.10.23; (in qualitate fundi) 19.1.22; (in persona sua) 47.2.43.3; (de se) 48.19.27 pr.; (ment. se liberum) 21.1.17.16; (patrem fam.) 14.5.4.1; (praelato die pignoris obligatio mentitur) 48.10.28

Mercari- 17.1.22.11; 21.2.72; 24.1.18.2 Mercator - 14.2.2.2; 14.2.4.1; 19.2.31;

33.7.12.43; 33.9.4.2; 39.4.9.8; 50.4.5; 50.16.207

Mercatura - 14.3.5.2

Mercennarius - (opera mere.) 50.13.1.4; 8.6.20; 43.24.3 pr.; 43.24.5.11; 48.19.11.1

Merces - (locatio et cond. contrahi intellegitur, si de mercede convenerit)

19.2.2 pr.; (m. doliorum) 18.6.1.3; (horreorum, aureae) 20.4.6.2; (hortorum) 32.30.1; (domus) 32.91.4; (habitationis) 43.32.1 pr.; 39.5.9 pr.; (insulae) 19.1.53 pr.; (agri) 19.2.15.2; 24.3.7.8; (fundi) 23.4.22; (praediorum) 36.1.60.5; (mercedes a colonis acceptae loco sunt fructuum) 5.3.29; (gratia, gratis, gratuitam operam exhibere) см. ети слова; (contrarium est officio merces) 17.1.1.4; (qui operas suas locavit, totius temporis mercedem accipere debet) 19.2.38 pr.; (in operas singulas merces constituta; pro opere redemptori certam mercedem in dies singulos) 19.2.51.1; (mere, servorum, quotum operae fuerint locatae) 12.6.55; 42.5.8.2; (ex operis (hominis, ancillae, liberti) mercedem capere, percipere) 7.8.12.6; 33.2.2; 38.1.25.1; 38.1.25.4; 40.9.32.1-2; (mercede fundum colere) 33.7.20.1; (servanda in balneis vestimenta suscipere) 1.15.3.5; (mercedem accipere pro custodia alicuius rei) 19.2.40; (pro arte)

4.9.5 pr.; (mere, fabrorum) 41.1.7.12; (si quis aliquem a latrunculis vel hostibus eripuit et aliquid pro eo ab ipso accipiat... merces eximii laboris appel

landa est) 39.5.34.1; 4.2.9.1; (talium officiorum mercedes ut puta: si tibi adfuero, si satis pro te dedero) 39.5.19.1; (officium magistri quadam mercede remuneratum) 39.5.27; (m. disciplinarum) 36.2.12.5; 26.7.12.3; 27.2.3.2; 27.2.4; (praeses prov. de mercedibus ius dicere solet, sed praeceptoribus tantum studiorum liberalium) 50.13.1 pr.; (mere, medicis praestitae) 9.3.7

Merere, mereri - (merere aliquem, de aliquo, meritum collocare apud aliquem) 31.77.25; 32.11.X; 40.5.46.3; (bene merentes amici) 38.5.9; 39.5.5; (male meritus de aliquo) см. male; (merere beneficium) 38.9.1.14; (in int. restitutionem) 42.8.10.10; (veniam) 29.5.3.9; 49.16.4.11; 49.16.5.5; (favorem) 26.7.42; 40.12.38.1; (publicam tutelam, curam) 40.5.2.1; 43.23.1.3; (mer. exheredari, notam exheredationis) 37.8.8; 45.1.132 pr.; (poenam) 9.4.9; 38.2.15; 48.19.27.2; (graviorem sententiam) 49.7.1.5; (meritis de causis summoveri a successione) 48.20.7 pr.; (iure meritoque, iure ac merito) 4.2.14.4; 47.10.17.13; 49.14.45.12; (mer. optine- re) 2.4.4.1; (placere) 23.3.75; 47.2.14.3; (comprobari) 28.6.2.4; (introduci) 43.26.14; (metus, qui merito et in homine constantissimo cadat) 4.2.6; (suo merito adquirere) 40.1.4.10; (merita, quibus honestum sit libertatem praestare) 40.2.15.1; (ob merita alicuius concedere liberam testam, factionem) 38.2.47.2; (quae princeps alicui ob merita indulsit) 1.4.1.2; (merita militiae) 49.14.18.5; 50.5.11; (malum meritum) 28.4.2; (mer. hereditatis accipiendae) 49.17.16.1; (appellationis merita probare) 49.1.27; (quod ex operis suis meret servus) 40.7.3.8; (mer. stipendia) 23.4.26.3; 24.1.3.1; 27.1.23.1; 29.1.26; 42.1.18; 49.14.18.6; 49.16.16.1; (miles ibi domicilium habere videtur, ubi meret) 50.1.23.1; (mer. libertatem) 28.5.91; 37.14.23 pr.; 38.16.3.4; 40.4.20; (legatum) 26.2.28 pr.; 29.1.40.1;

35.2.21 pr.; (fideicomm.) 31.83; (amittere id, quod testamento meruit) 34.9.5.2; (liberi exheredati, qui niliil ex patris iudicio meruerunt) 44.4.13; (meruisse iudicium patris) 37.6.1.6

Meretricius - см. meretrix

Meretrix - 12.5.4.3; 37.12.3 pr.; 38.1.38 pr.; 47.2.39; (meretricio quodam genere adulterari) 48.5.30.4; (vestis meretricia) 47.10.15.15

Mergere - 41.2.13 pr.; 47.9.6; (neque enim in hoc administrantur tutelae, ut mergantur pupilli) 27.4.3 pr.

Meridies - (meridianum tempus) 38.1.26 pr. Merito - см. merere

Meritorium-7.1.13.8; 17.2.52.15; 47.10.5.5

Meritum, meritus - см. merere

Merus - (mera condicio, quae in datione

exsistit, mera condicio, quae in facto est) 35.1.82; (merum factum stipulari) 46.3.98.6; (m. donatio) 39.5.27; (merum imperium) см. imperium; (aequitas, quae merum ius compensationis inducit) 26.7.36; (mera voluntate donare) 34.4.18; (in m. voluntatem heredis collatum (legatum)) 30.75 pr.; (meram poenam continere) 2.3.1.4; (in m. aestimationem condemnari) 23.3.62; (a mero iudicis, praetoris officio proficisci) 45.1.5 pr.; (mero iure munitum esse) 4.4.16 pr.; 4.4.16.2; (ad merum ius gentium aestimare) 16.3.31 pr.; (quantum ad meram rationem non consistere) 17.1.22.3; (secundum m. subtilitatem obligatum videri) 34.4.3.1

Meix - 13.3.4; 14.4.1 pr.; 14.4.1.1; 18.1.1 pr.; 32.73.4; 46.1.42; (mercis appellatio ad res mobiles tantum pertinet) 50.16.66; (mercis appellatione homines non contineri Mela ait) 50.16.207

Mesonauta - 4.9.1.2

Messis - (messis vindemiarumque tempus) 2.12.1 pr.; 2.12.3 pr.; (tempus messium et arearum) 34.1.15.1; (mes- sem facere) 7.4.13; 39.1.1.12; (ex messibus collectum) 22.1.25.1; (messem auferre) 19.2.60.5; (messium incensores) 48.19.16.9

Messius - 49.14.50

Messorius - (falces messoriae) 33.7.8 pr. Metallicus - (metallicum opus) 48.19.28.6;

(in ministerium metallicorum damnari, dari) 48.19.8.8; 48.19.36

Metallum - 7.1.9.3; 7.1.13.5; (in metallum, in opus metalli dari, damnari; metallo plecti, puniri; metalli poena, coercitio, supplicium) 1.18.6.8; 47.11.10; 48.13.7; 48.13.8.1; 48.19.8.4; 48.19.8.6; 48.19.17 pr.; 48.19.28 pr.; 48.19.28.6; 48.19.28.10; 48.19.28.14; 48.19.36; 48.19.38 pr.; 48.19.38.3; 48.19.38.5;

48.19.38.7 sqq.; 49.14.12; 49.16.3.1; 50.13.5.3

Metaxa - 39.4.16.7

Meticulosus - 4.2.7 pr.

Metiri - (met. aream, tignum, lapidem) 11.6.6; (fundum) 18.1.40 pr.; (opus) 19.2.30.3; (diem ad metiendum vinum praestituere) 18.6.1.3; (met. iter) 2.11.2.8; (met. aliquid ex eo, quod) 5.4.1.1; 5.1.61 pr.; (filii sui contumeliam ad suam utilitatem met.) 47.10.17.13; (met. ad tempus) 48.9.9 pr.

Metreta- 18.1.35.5; 18.1.35.7 Metuere- 1.16.9.5; 39.3.11.3 Metuiri - 20.1.26.1

Metus - (instantis vel futuri periculi causa mentis trepidatio) 4.2.1; (ait praetor: quod metus causa gestum erit, ratum non habebo) 4.2.1; (metum... non quemlibet timorem, sed maioris malitatis) 4.2.5; (m. non vani hominis, sed qui merito et in homine constantissime cadat) 4.2.6; (metum praesentem accipere debemus, non suspicionem inferendi eius) 4.2.9; (metus causa actio) 4.2.14.15; 4.2.21.6; 4.3.18 pr.; (m. causa exceptio in rem scripta est «si in ea re nihil m. c. factum est») 44.4.4.33; 44.1.7.1; (m. c. abesse videtur, qui iusto timore mortis vel cruciatus corporis conterritus abest) 4.6.3; (si m. c. adeat aliquis hereditatem, fiet, ut, quia invitus heres existat, detur abstinendi facultas) 29.2.85; (m. hereditarius) 36.1.47

Meus - (servus, qui meus erit, cum moriar... quatenus accipiatur meus, quaeritur) 28.7.2 pr.; 30.5-6; 32.85; 34.2.7; (meum est... cuius vindicandi ius habeo) 6.1.49.1; 3.3.40.2; (cum in rem ago non expressa causa, ex qua rem meam esse dico, omnes causae una petitione adprehenduntur: neque enim amplius quam semel res mea esse potest, saepius autem deberi potest) 44.2.14.2; (quod meum iam, usucapere me intellegi non potest) 49.15.12.8; (iurare usum fr. alicuius rei vel meum esse vel dari milii oportere) 12.2.11.2; («meorum» et «tuorum» appellatione etiam actiones contineri dicendum est) 36.1.31.1; (in meo facere aliquid) 17.1.16; (ex meo ad te defluere) 43.8.2.13; (pro meo possidere) 41.10.1.1

Migrare - 19.2.13.7; 19.2.30 pr.; 32.30.5; 43.32.1.1; 43.32.1.4; (migr. ad aliud matrimonium, ad alias nuptias) 24.2.6

Miles - (miles appellatur vel a militia (malitia?), i.e. duritia, quam pro nobis sustinent, aut a multitudine, aut a malo, quod arcere milites solent, aut a numero mille hominum) 29.1.1.1; (qui nondum in numeris sunt, licet [et] iam lecti tirones sint... nondum milites sunt) 29.1.42; (in classibus ontnes remiges et nautae milites sunt, item vigiles m. sunt) 37.13.1.1; (militum delicta) 49.16.2 pr.; 49.16.6 pr.; (dare se militem, cui non licet grave crimen habetur) 49.16.2.1; (poenae militum)

49.16.3.1

Milesius - 48.19.39

Miliarium-34.3.19.12

Miliarium - (si quid intra centesimum mil. admissum sit, ad praef. urbi pertinet: si ultra ipsum lapidem, egressum est praefecti urbi notionem) 1.12.1.4; 28.5.4.1; (ultra centes. mil. ab urbe filiorum collegarum suorum tutelam suscipere non coguntur) 27.1.42

Milies-40.7.4.1

Militare - 18.1.62 pr.; 29.1.20.1; 29.1.21; 29.1.24; 29.1.26; 29.1.33.2; 29.1.38.1;

48.3.9; 48.5.16.3; 49.16.4 pr.; 49.16.4.6; 49.17.11; 49.17.13; 49.17.15 pr.;

49.17.16.1

Militaris - (mil. disciplina) 2.12.9; (mil. delictum) 38.12.1; 49.16.2 pr.; (insignia milit. detrahere) 3.2.2.2; (milit. munera) 50.16.18; (ministeria) 1.16.7.1; (mil. vir) 1.18.6.3; (mil. manus) 6.1.68; (custodia) 2.11.4.1; (castrenses vel militares res) 49.17.3; (equus mil.) 43.7.3.1; (beneficium mil.) 29.1.3; (iure militari testari, testamentum facere) 29.1.4; 29.1.7; 29.1.10; 29.1.11 pr.;

29.1.42; 29.1.44; (iure milit. valere, desinere valere testamentum, codicillos) 29.1.26; 29.7.8.4; (militaliter puniendus) 49.16.4.9

Militia - (sub armata mil. stipendia merere) 42.1.6 pr.; 42.1.18; (in militia agere) 49.17.11; (vacatio militiae) 50.16.18; (militiae se, nomen dare) 40.12.29; 49.16.4.1-2; 49.16.8; (in aliam militiam nomen dare) 49.16.4.9; (militiam mutare, in deteriorem militiam, in extremum gradum militiae dari; militia reici, gradu militiae deici, pelli) 48.3.14.2; 49.16.3.5; 49.16.3.13-14; 49.16.3.16; 49.16.3.18; 49.16.3.20; 49.16.4.11; 49.16.6.6; 49.16.13.4;

49.16.13.6; (detrectare munus militiae) 49.16.4.10; (militiae subtrahere filium) 49.16.4.11; (militiae tempus in desertione implere) 49.16.3.8; (militiae tempore, in militia testari, codicillos facere; iure, more militiae testamentum facere) 29.1.11.2; 29.1.33 pr.; 29.7.8.4; 34.9.14; (iure militiae peculium tenere) 49.17.12; (venditor et emptor militiae) 19.1.52.1; (militiam, ius militiae legare, relinquere) 4.4.3.7; 31.22; 31.49.1; 32.11.16; 32.102.3; 34.1.18.2

Milium-9.2.27.19

Mille - (viginti milia passuum) 50.16.3 pr.; (ex millesima parte socius) 17.2.80

Mimus-21.1.38.14

Minari-4.2.23.1; 48.2.18; 48.5.41 pr. Minicius - 12.1.22; 6.1.61; 19.1.6.4; (Mi-

nicius Natalis) 2.12.9

Minister - (circa ministros terribilis) 24.3.22.7; (praetoria potestate vel manu ministrorum cogere) 25.5.1.2; (min. interdictae rei) 50.1.15.2; (facinoris) 48.18.17.3; (caedis) 29.5.14

Ministerium - (in ministerio (alicuius, alicui) esse) 33.7.12.35; 33.7.27 pr.; 40.5.41.15; 47.8.2.14; (de urbano mi- nist. esse) 32.99.2; (extra ministerium alicuius esse) 40.9.12.1; (in ministerio secum habere servos) 40.2.22; (in ministerio alicuius legare capita servorum, concedere mancipia) 31.34 pr.; 40.9.12.4; (ad suum minist. uti (servo) et ad liberorum coniugisque; servi necessarii ad minist. uxoris) 7.8.12.5; 37.9.4.1; (mancipia occasione ministerii quaestum facientia) 3.2.4.2;

(usum ministeriumque hominis impedire; nihil ex ministerio praestando subtrahere) 21.1.1.8; 21.1.12.1; (alicui ministerio praepositus servus) 21.1.65.2; (ad ministeria aptiora mancipia) 21.1.37; (contrariis minist. corrumpere artificium servi) 7.1.17.1; (in minist. metallicorum damnari) см. metallicus; (minist. publicum) 48.5.39.10;

48.11.1 pr.; (corporis, corporale) 50.4.18.11; 50.4.18.26; (ministerio fungi in provinciis) 1.16.4.1; (minist. exercere) 3.2.4.1; (in hereditate non capienti restituendi tacitum minist. suscipere) 34.9.18.2; 34.9.10; (fraudis minist. suscipere) 49.14.46.1; (ad subripiendas res praebere minist.) 47.2.50.3; (ministerio suo alium possessorem facere; alienae possessioni praestare minist.)

41.2.18 pr.; (minist. exhibere, accommodare) 50.1.17 pr.; 50.14.3; (propter minist. annonae) 14.1.1.18; (ad epulandum ministerio habere argentum) 34.2.19.12; (urbica minist.) 33.9.4.5; (minist., quae in usum cottidianum habentur) 29.1.6-8; (usus ministerii relictus alicui) 7.8.12.5; (vecturae ministeriorum) 24.1.21 pr.; (illicita ministeria ad concutiendos homines procedentia) 1.18.6.3; (minist. militaria ad curatores

(operum) adiuvandos) 1.16.7.1; (minist. municipalia, publica) 4.6.10; 11.4.1.6; (corruptis ministeriis praetoris redimere tutelam) 26.10.3.15

Ministrare - (mancipia ministrantia) 3.2.4.2; 33.9.4.5; (cenanti ministr.) 15.1.25; (honor ministrandi) 40.4.51.1; (qui publicanis in vectigali ministrant; familia, quae publico vectigali ministrat) 39.4.1.5; (ministr. alicui salarium) 15.3.21; (nummos) 20.2.1

Ministrator - 50.16.203

Minor - (lanx minor) 34.2.31; (minora pondera) 4.3.18.3; (min. dies) 42.1.4.5; (intervallum non minus X dierum) 5.1.69; (minus crimen) 48.2.7.5; (capitis deminutio m.) см. caput; (m. honor, magistratus) 48.22.7.22; 49.1.4 pr.;

49.1.14.5; (minor centenario) см. centenarius; (minores usurae) 22.1.9.1;

22.1.13 pr.; (minor facta dos, quod per necessarias impensas accidit) 33.4.5; (reditus minores facti) 33.2.38; (plus - minus esse in facultatibus) 28.5.36.2; (in peculio legato) 33.8.8.3; (in bonis heredis; minus in hereditate habere) 21.2.41.2; (tributoria datur (in dominum), ut, quanto minus tributum sit quam debuerit, praestet; minus autem tribuere videtur, etiam si nihil tributum sit) 14.4.7.2; (quanto, quanti minoris actio, iudicium) 21.1.18 pr.; 21.1.47 pr.; (minoris actum cum tutoribus; minoris condemnati tutores) 26.7.25; (minoris condemnare quam iuratum est) 12.3.4.3; (tanti condemnandus corruptor, quanti servus minoris sit) 11.3.9.3; (mancipii pretium, seu pluris seu minoris id esse) 21.1.36; (aestimare pretium, quo loco minoris sit) 19.1.3.3; (minoris emere)

19.1.13 pr.; 40.5.6; (venire) 24.1.32.26; 46.1.63; (locata venditave res) 3.6.2; (minus solvit, qui tardius solvit; nam et tempore minus solvitur) 50.17.12.1; (minus solutum intellegitur, etiam si niliil sit solutum) 50.17.32; 50.17.82; (niliil vel minus facere posse) 16.3.1.43; (in eo, quod plus sit, semper i nest et minus) 50.17.110 pr.; 50.17.21; (minus delinquere) 3.1.1.7; (m. solvendo esse) 4.3.9.1; (m. frequentari) 11.1.1.1; (m. audiens) 26.4.11; (m. probabilis sententia) 4.8.27.2; (m. utilior possessio) 27.9.5.10; (non m. iustius esse quam tutius) 50.17.192.1; (minus legitime minusve perite facere) 31.88.17; (m. penso consilio facere) 26.7.3.3; (m. idonee defendi) 37.10.1.11; (m. idonee curatores) 27.8.1.5; (si - si minus) 2.13.6.9; 5.1.73.3; (dolo facere, quo m.) 10.4.9 pr.; 14.4.7.2; (moram facere, quo m.) 2.7.4 pr.; (impediri, quo m.) 2.10.3.2-3; (nec (debet adrogare) maiorem minor) 1.7.15.3; (minor LX annis) 1.7.15.2; (m. XX annis dominus) 30.102; 40.1.1; (m. XVIII armis) 40.2.13; 42.1.57; (min. XXV armis natu) 4.4 tit.; 4.4.1.1; 4.4.6; (minorem XXV annis etiam eum accipimus, qui XXV armum aetatis agit) 48.5.16.6; (praetor minoribus auxilium promisit, non maioribus) 4.4.3.4; (si quis maior factus comprobaverit, quod minor gesserat, restitutionem cessare) 4.4.3.1; (minorum... item omnium, qui ipsi potuerunt restitui in integrum, successores in int. restitui possunt) 4.1.6; (minoribus annonim desiderantibus curatores dari solent) 26.5.13; (minor circumscriptus in venditione) 3.3.39.6; (m. iudex, praetor, consul) 42.1.57

Minorare - (quos minorato pretio vendidit) 18.7.10

Minturnae - (flumen Minturnense) 19.2.13.1; (mintumenses) 8.5.8.5

Minuere - (capite minui, capitis minutio) см. caput; (servile caput nullum ius habet, ideo nec minui potest) 4.5.3.1; (minuitur existimatio, quotiens manente libertate circa statum dignitatis poena plectimur) 50.13.5.1sqq.; (altera (actio) alteram non minuit) 11.3.11.2; (amplianda vel minuenda poena damnatorum) 42.1.45.1; (poena minuta vel in int. restitutio concessa) 48.19.27 pr.; (nihil ex obligatione paucorum dierum

mora minuet) 19.2.24.4; (res, quae usu tolluntur vel minuuntur) 7.5.1; (impensae necessariae, quae dotem ipso iure minuere solent) 23.2.61; 23.3.56.3; 25.1.1.2; 25.1.5 pr.; (aes alienum minuit legatum peculium) 33.8.6.4; (ratione Falcidiae minui fideic.) 35.2.15.7; (si ex lex Falc. legatum minuerit) 35.2.25.1; 33.1.21.1; (hereditatem propter alimenta minui) 37.10.5.3; (patroni partem min.) 38.5.9; 39.5.20 pr.; (minoribus subvenitur, cum de bonis eorum aliquid minuitur) 4.4.6; 1.3.41; (exceptio minuit damnationem) 44.1.22 pr.; (nihil minuere) 42.5.31.4; 44.4.17.2; (minutae summae C aureorum) 2.14.9.1; (minora alimenta relicta) 35.3.3.4; (operae, quibus istitutum vel propositum vitae minuitur) 38.1.17

Minus - см. minor

Minutio - см. minuere

Minutulus - (minutula summa) 50.16.192 Mirari - 11.7.9; 18.2.13 pr.; 25.4.1 pr. Mirus - (nec novum aut mirum esse)

24.1.3.12; (quid mirum?) 32.55.5 Miscere - (voluntas duorum dominorum

miscentium materias commune totum corpus efficit... veluti vina miscuerunt) 41.1.7.8; (plumbum cum argento mixtum) 6.1.5.1; (miscendo corrumpere siliginem) 3.5.29; (alieni nummi mixta ita, ut discerni non possent) 46.3.78; (misc. corpus cum aliquo) 50.16.144; (misc. duos gradus) 28.2.3.5; (si alter heres futurus sit, misc. extraneum) 34.5.13.6; (mixtus aliis heredibus) 29.2.80.1; (misceri proprietati) 7.2.4; (nec possessio et proprietas misceri debent) 41.2.52 pr.; (inter se misceri actiones) 44.7.34.2; 1.2.2.24; (mixtae sunt actiones, in quibus uterque actor est) 44.7.37.1; (interdicta mixta, quae et prohibitoria sunt et exhibitoria) 43.1.1.1; (quaedam munera personalia sunt, quaedam patrimoniorum dicuntur, alia mixta)

50.4.18 pr.; 50.4.18.26; (mixtum imperium) см. imperium; (miscere se ne

gotiis) 26.7.39.11; (tutelae) 38.17.2.42; (comparationibus) 50.1.21 pr.; (hereditati) 4.4.3.2; 4.4.7.9; 11.7.14.8; 16.1.19.1; 29.2.12; 29.2.42.1-2; 29.5.5 pr.; 42.5.28; (filius in integr. restitutus, quod se miscuerat) 42.8.10.10; (mixtus paternae hereditati) 38.2.6.3; (misc. contractum cum aliquo) 26.3.9

Miseratio - (parentes ad bona liberorum ratio miserationis admittit) 38.6.7.1; (mis. aetatis) 4.4.37.1

Misericordia - (qui publicis locis misericordiae causa exponit (partum), quam ipse non habet, necare videtur) 25.3.4; (misericordiam provocare) 47.8.4.6; (intempestive exercere) 16.3.7 pr.; (misericordia ductus) 16.3.17 pr.; 4.3.7.7

Misericors - 11.7.14.7

Missilia- 18.1.8; 41.1.9.7

Missio - (missio in bona) 36.4.5.12; 36.4.5.28; (legatorum missio) 43.4.1.8; (m. in aedes) 39.2.15.12; (m. rei nomine, de qua damnum timetur) 42.4.1; (de manu missio) 1.1.4; (missio honesta, causaria, ignominiosa) 3.2.2.2; 29.1.4; 29.1.26; 49.16.13.3; (post missionem facere codicillos) 35.2.17; 35.2.92; (intra - post armum missionis decedere) 35.2.40; 35.2.92;

28.3.7

Mitis - (mitior lex) 48.19.32

Mitra-34.2.23.2; 34.2.25.10

Mittere - (qui mittuntur, ut milites ducerent aut reducerent; missi ad gratulandum principi) 4.6.35 pr.; 4.6.35.1; (mitt. aliquem ad agendum vel defendendum) 42.7.2.1; (ad possidendum) 41.2.1.10-11; (servos mitt. m mercedem) 33.7.12.8; (mitt. litteras ad aliq.) 24.1.57; 31.77.26; (denuntiatio ad domum mulieris missa) 48.5.40.3; (uxori, marito mitt. repudium) 24.2.4; 24.2.8; (causam mitt. ad praef. aerarii) 34.9.12; (mitti ad iudicem, arbitrum) 5.1.22; 35.3.1.6; 40.12.8.1; 40.12.9 pr.; (ad actionem iudicati) 21.1.26; (praecipitem se ex alto mitt.) 21.1.23.3; (mitt. per fenestram) 13.7.3; (in navem

missae res) 4.9.1.8; (fistulae sub terram missae) 19.1.38.2; (mitti in vincula publica) 47.10.38; (manum mitt. ad aliquid) 11.7.14.1; (mitt. aliquem in vacuam possess, fundi) 41.2.34 pr.; (mitti in domus possessionem, in domum possidendam) 39.2.15.13-14; (in possess, hereditatis) 36.1.58; (in poss. legatorum) 10.3.7.8; (ventris nomine in poss. mitti vel rei servandae causa vel legatorum fideive commissorum servandorum c. vel damni infecti) 2.12.2; 1.21.4.1; 41.2.3.23; 42.4.1; 43.4.1.2; (ventrem mitt. in poss.) 37.9 tit.; (mitti in, ad bona) 4.6.21.2; 42.5.28; (manu mittere) см. manumittere; (harena mitti) 50.7.5.1; (missus militia) 29.1.34.1; (ab exercitu, ab aliquo numero militum) 3.2.2.1; (ignominiae causa, ignominia) 3.2.2 pr.; 3.2.2.4; 29.1.26; 39.1.5.17; 39.1.20 pr.; 43.25.1 pr.;

49.16.13.3

Mixtura - (rerum mixt. facta an usucapionem interrumpat?) 41.3.30; (condicio, quae ex mixt. quadam consistit) 35.1.82

Mixtus - см. miscere

Moderamen - (secundum mod. locorum impertire dilationem) 2.12.7

Moderare, moderari - 1.16.6.3; 3.5.14; 5.1.72; 27.2.3 pr.; 48.13.7; (mod. ne- cessitate(m) solutionis) 1.18.6.9; (iurisdic - tionem) 2.4.11

Moderatio - (cum aliqua moderatione definiri) 48.20.7 pr.; (quantum sufficit habitantibus in usus diurni moderatione) 8.2.10 i.f.

Moderatus; moderate - (moderata aestimatio facienda) 39.2.40 pr.; (mod. spatium a iudice statuendum) 2.8.8 pr.; (moderate statuere) 27.2.3.1; (moderatius utendum edicto) 48.7.4.1; 4.6.38.1; (aetas (annorum XVII) moderata ad procedendum in publicum) 3.1.1.3

Modestinus (Herennius) - 47.2.52.20 Modestus; modeste - 15.5.25.1; 23.2.14.3 Modicus; modice - (modicum lumen,

quod habitantibus sufficit) 7.1.30; (modico lacte uti) 7.8.12.2; (mod. usus ff.)

2.15.8.23; (mod. summa i.e. usque ad duos [aureos]) 4.3.10; (contentus modico praesente) 2.15.8 pr.; (modicum honoris gratia datum) 6.1.15.2; (modicum sortis et usurarum) 34.3.31 pr.; (ad modicum aeris pignerata res) 13.7.36.1; (modico (sc. pretio) vendere, distrahere) 5.3.13.4; 12.6.26.12; (modicum quid ex taberna vendere) 14.3.11.6; (modicum aliquid de templo ferre) 48.13.7; (modicum furtum) 48.21.3.2; (mod. coercitio, castigatio)

I. 21.5.1; 2.1.12; 7.1.23.1; (modice vindicari) 48.19.28.12; (ex bono et aequo modice desiderare) 21.1.18 pr.; (mod. interesse sua) 47.8.2.24; (modicum damnum) 19.2.25.6; (mod. impendia, impensae) 13.6.18.2; 25.1.12; (mod. refectio aedificiorum) 25.1.15; 7.1.7.2; (mod. actus) 45.2.6.3; (mod. tempus post condemnationem reis indultum) 5.1.21; (si sine die constituas... mod. tempus statuendum est non minus X dierum, ut exactio celebretur) 13.5.21.1; (modico tempore uti (itinere actuque), i.e. non minus quam XXX diebus) 43.19.1.2; (nec modicum tempus dandum) 43.29.4.2

Modiolus - 34.2.36

Modius-5.1.38; 18.1.35.5; 19.2.61.1

Modulus-39.1.8.5; 39.2.30.1

Modus - (fundum metiri et de modo

renuntiare) 18.1.40 pr.; (falsum modum renuntiare; in modi renuntiatione, in modo fallere aliquem) 11.6.1 pr.;

II.6.3.1; 11.6.5 pr.; 11.6.5.1; 11.6.7.2; 19.1.32; (si in emptione modus dictus est et non praestatur, ex empto est actio) 19.1.2 pr.; 19.1.4.1; 19.1.6 pr.; 19.1.13.14; 19.1.22; 19.1.42; 21.2.64.3; (quod venditur, in modum agri cedere debet) 18.6.7.1; (litora, quae fundo vendito coniuncta sunt, in modum non computantur, quia nullius sunt... itaque ut proficiant venditori, caveri solet, ut viae, item litora et loca pubi, in modum cedant) 18.1.51; (de modo agrorum arbitri dantur) 10.1.7; (edicta

principum ad modum aedificiorum facta) 39.1.1.17; (supra priorem modum extollere aedificium) 8.2.31; (modus pecuniae, quae in transactionem venit, aestimandus est: utputa quantitas transactionis) 2.15.8.10; (modus (dotis) ex facultatibus et dignitate mulieris maritique statuendus) 23.3.60; (pro modo facultatum constituere dotem, alimenta) 23.3.69.5; 25.3.5.10; 27.2.2.1; (modus (cibariorum) viri boni arbitrio statuendus) 34.1.5; 34.1.22 pr.; (pro modo patrimonii praestare legata) 30.126 pr.; (pro m. temporis) 22.1.9 pr.; 24.3.7.2; (pro m. delicti, admissi, culpae puniri, coerceri) 37.15.1 pr.; 48.3.12 pr.; 48.3.14.2; 48.15.7; 49.16.3.5; (usque ad certum modum capere posse) 22.3.27; (capere supra modum non poteritis, cui certum modum ad capiendum lex concessit) 39.6.36; (supra legitimum m. facta) 44.4.5.2; (supra modum legis Falc. legatum) 4.3.23; (non excedere modum legis Falc., extra m. legis esse) 35.2.1.12; 35.2.81.2; (m. legatorum) 35.2.1 pr.; 37.5.6; (supra m. legitimae usurae; supra centesimam; m. usurarum licitus, probabilis) 22.1.9 pr.; 22.1.44; 33.1.3.6; (supra legitimum modum usuras solvere) 12.6.26 pr.; (usuras supra licitum modum (supra centesimam?) promittere) 13.7.11.3; (modum iurisiur. statuere, ut intra certam quantitatem iure- tur) 12.3.4.2; (divisio tutelae modum administrationi facit) 26.7.36; (modum egressus (magister navis) non obligavit exercitorem) 14.1.1.12; (excedere modum iurisdictionis) 2.1.11 pr.; (modum (non) tenere) 7.1.15.3; 19.2.13.4; (ad eum modum, quem hominum natura desiderat, diligentem esse - [ad suum modum curam praestare]) 16.3.32; (ad aliquem modum) 5.1.36 pr.; 21.1.19.4; (praeter, ultra modum) 21.1.1.11; 39.3.2.10; (modus obligationis est, cum stipulamur decem aut hominem) 44.7.44.3; (sub hoc modo accipere fi

deiussorem, ut usque ad tempus vitae suae dumtaxat obligaretur) 46.1.72; (insulam hoc modo, ut aliam insulam reficeres, vendidi) 19.5.6; (si cui in hoc legatum sit, ut ex eo aliquid faceret, veluti monumentum testatori vel opus aut epulum municipibus faceret, vel ex eo ut partem alii restitueret: sub modo legatum videtur) 35.1.17.4; (falsus m. non solet obesse) 28.5.93; (modum adici servitutibus posse constat: veluti quo genere vehiculi agatur) 8.1.4.1; (intervalla dierum et horarum non ad temporis causam, sed ad modum pertinent iure constitutae servitutis) 8.1.4.2; (aedificium reficere ad eum modum, qui servitute imposita comprehensus est) 8.5.6.2; (viridaria ad alium modum convertere) 7.1.13.7; (actionum modum vel lege vel per praetorem introductus privatorum pactis non infirmatur) 50.17.27; (per eum modum, qui procedere potest, dare procuratorem) 3.3.43 pr.; (substituere in hunc modum, ut) 39.6.10; (stipulatio hoc modo concepta) 45.1.61; (etiam hoc modo: «cupio des» fideicommissum est) 30.115; (alio, simili modo) 4.3.25; 36.1.51.1; (quocumque, quolibet modo) 5.3.44; 9.2.51 pr.; (nullo modo) 24.3.22.7; 46.3.38.3; (cum modo audiendus) 25.3.5.14

Moenia-50.16.239.7

Mola-33.7.21; 33.7.26.1

Molendarius - (asina, meta molendaria) 33.7.18.2; 33.7.18.5

Molere-33.7.18.5; (molitor) 33.7.12.5 Moles - 19.1.52.3; 25.1.1.3; 43.8.2.8 Molestare - (molestari nomine debiti)

34.3.20 pr.

Molestia - (molestiae hereditariae) 44.4.4.11 Molestus - (molestum adversarium pro se subicere) 4.7.4.1; (molesta separa

tio) 9.2.27.14

Moliri - (mol. novum opus) 11.8.1.9; (mol. aliquid in publico vel in privato) 39.1.1.17; (in alieno) 43.19.3.13; (perniciosius quid in se mol.) 1.19.14

Molitio-39.1.21.1

Molitor - см. molere

Molliri - (interpretatione legum poenae molliendae sunt potius quam asperandae) 48.19.42

Mollis - (ex molli asperam (viam) facere) 43.8.2.32

Momentaneus, momentarius - (praesens ac momentaria cura) 34.1.8

Momentum - (nullius momenti esse) 2.12.1.1; 2.15.8.17; 2.15.8.23; 12.6.23.1; 24.1.3.4; 24.1.3.10; 24.1.32.14; 26.8.5.2; 28.2.13.2; 28.3.1; 29.7.3.2; 29.7.14; 44.7.31; 46.4.8 pr.; (nullius momenti facere actum) 50.17.77; (mom. aliquod habere) 28.5.69; (a momento ad mom. tempus spectare, computare) 4.4.3.3; 41.3.6; 44.3.15 pr.; (annum civiliter non ad momenta temporum, sed ad dies numeramus) 50.16.134; (omnes eius (sc. mensis intercal.) dies pro momento observat Cato) 50.16.98.1; (continuus actus stipulantis et promittentis esse debet, ut tamen aliquod mom. naturae intervenire possit) 45.1.137 pr.; (inhabitare non momenti causa) 47.10.5.5

Monere - 9.2.5.3

Moneta - (falsam monetam percutere) 48.10.19 pr.; (falsae monetae crimen) 5.1.53; (adulterator monerae) 48.19.16.9; (adulterinam monetam exercere)

48.13.8 pr.; 48.13.6.1; 48.19.38 pr.

Monetalis - (triumviri monetales) 1.2.2.30 Monile-34.2.32.7 Monitor - 33.7.8 pr.

Monitorius - (ad edictum monitorium)

2.6.2 inscr.

Mons - (m. sacer) 1.2.2.20

Monstrare - (fugitivo iter inonstr.) 47.2.63; (nomen monstr.) 50.14.2; (qui monstratur fecisse) 3.1.1.6

Monstrosus - (monstrosum (aliquid) eniti, edere) 1.5.14; 50.16.135

Monumentum - (monum. est, quod memoriae servandae gratia existat) 11.7.2.6; 11.7.6; 11.7.37.1; 11.7.42; (religionis interest monumenta exstiui et exornari) 10.1.11; 11.8.1.6; 11.8.3.1; 11.8.5 pr.;

22.3.10; 35.1.27; 40.4.44; 47.10.27; 47.12.2; 47.12.7

Mora - (m. temporis, quod datur iudica- tis) 15.1.51; (m. modici temp.) 5.1.21; (paucorum dierum) 19.2.24.4; (inter moras) 3.5.14; 5.3.49; 6.1.33; 23.2.33; 23.2.60.4; 26.7.28 pr.; (sine (ulla)

mora) 48.5.25.1; 30.123.1; 40.4.41.2; (moram pati in itinere) 1.16.5; cf. 50.7.2.1; (in bon. poss. accipienda) 38.17.2.18; (ne manumittatur) 40.5.13; (depositioni) 26.7.7.10; (in agendo, exigendo) 23.3.56 pr.; (in iudicio accipiendo) 9.4.26.4; (causae, quae habent moram cum sumptu) 35.1.80; (exercitio iudicii nonullas moras habet) 36.3.15 pr.; (m. iudicii) 4.6.23.4; (contradictionis) 27.1.39; (appellationis) 49.10.1; (cautionis) 37.6.8; (m. libertatis fortuita) 40.5.26.3-4; (heredis aditio moram legati quidem petitioni facit, cessioni diei non facit)

36.2.7 pr.; 36.2.7.6; (cum ita legatum sit pupillo «arbitrio tutorum», neque condicio inest legato neque mora) 31.1.1; (mortis tempore qui in utero est, quantum ad moram faciendam inferioribus et sibi locum faciendum si fuerit editus, pro iam nato habeto) 29.2.30.1; (ne creditoribus longior m. fieret, success, edictum propositum est) 38.9.1 pr.; (res mora periturae de- terioresve futurae) 5.3.53; 26.10.7.2; 28.8.5.1; 37.6.2.9; 42.5.27; (actoris ius ex m. deterius factum) 2.11.8; (mora fieri intellegito' non ex re, sed ex persona, i.e. si interpellatus opportuno loco non solverit) 22.1.32 pr.; 22.1.32.1; (si quis solutioni quidem moram facit, iudicium autem accipere paratus fuit, non videtur fecisse moram: utique si iuste ad iudicium provocavit) 22.1.24 pr.; 50.17.63; (moram videtur fecisse, qui litigare maluit quam restituere) 45.1.82.2; (non in mora est is, a quo pecunia propter exceptionem peti non potest) 12.1.40; 2.14.54; (non omne, quod differendi causa optima ratione fiat, mo

rae adnumerandum) 22.1.21; (m. solutionis) 39.5.22; 50.X.2.3; (moram facere fideicommisso, restitutioni fideicommissi, in solvendo fideic.) 22.1.14 pr.; 35.1.92; 36.1.46.1; 36.4.5.16; (in homine reddendo) 6.1.17.1; (propter moram solventium infliguntur usurae) 22.1.17.3; (mora rei et fideiussori nocet) 45.1.88; 46.1.58.1; 22.1.24.1; (si omnem causam conductionis etiam fideiussor se obligavit, eum quoque exemplo coloni tardius illatarum per moram coloni pensionum praestare debere usuras) 19.2.54 pr.; (si duo rei promittendi sint, alterius mora alteri non nocet, item si fideiussor solus moram fecerit, non tenetur) 22.1.32.4-5; (in bonae fidei contractibus ex mora usurae debentur) 22.1.32.2; (in actione quoque ex empto officio iudicis post moram intercedentem usurarum pretii rationem haberi oportet) 19.1.47; (si post moram res interierit, aestimatio eius praestatur) 30.39.1; 30.47.6; (totiens electio est heredi committenda, quotiens moram non est facturus legatario) 30.47.3; (non potest videri mora per venditorem emptori facta esse ipso moram faciente emptore) 19.1.51 pr.; (Stichi promissor post moram offerendo purgat moram) 45.1.73.2; 45.1.91.3; (si Stichum dari stipulatus fuerim et, cum in mora promissor esset, quo minus daret, rursus eundem stipulatus fuero, desinere periculum ad promissorem pertinere quasi mora purgata)

46.2.8 pr.; 46.2.14; (m. in, ex re, re ipsa) 22.1.32 pr.; (in re moram esse, si forte non exstat, qui conveniatur) 22.1.23.1; (subventum fideicommissis libertatibus, ut in re mora facta esse his videatur... certe minoribus... et in hoc tribuendum est auxilium, ut videatur in re m. esse: nam qua ratione... constitutum est in re moram esse circa pecuniaria fideicommissa, quae minoribus relicta sunt, multo magis debet etiam in libertatibus hoc idem admitti)

40.5.26.1; (ad pupilli heredes fideicommissum transmittatur ut pote re ipsa mora subsecuta) 34.4.3.2; (si pupillo non habenti tutorem fideicomm. solvi non potuit, non videri moram per heredem factam) 22.1.17.3; (semper moram fur facere videtur) 13.1.8.1; 13.1.17; 13.1.20; (pro soluto id, in quo creditor accipiendo moram fecit, oportet esse) 46.3.72 pr.; (mora (emptoris) videtur esse, si nulla difficultas venditorem impediat, quo minus traderet, praesertim si omni tempore paratus fuit tradere) 19.1.3.4; (si mora per mulierem fuit, quo minus dotem reciperet) 24.3.9

Morari - (dies veniens libertatis, quae hereditatem moratur) 28.5.9.17; (cautionis praestandae necessitas solutionem moratur) 33.4.7.4; (mor. in danda re legata) 33.2.6; (praestare libertatem) 31.84; 40.5.36 pr.; (mor. cum aliquo, apud aliquem) 1.6.6; 33.1.7; 33.1.30 pr.;

36.1.19.1-2; 43.30.1.3; (ubi velint morandi arbitrium) 50.1.22.6; (solet interdici quibusdam, ne intra patriae territorium vel muros morentur) 48.22.7.19; (distractus servus, ne aliquo loci moretur) 18.7.1; (domus pars, in qua morari consuevimus) 32.33 pr.; (mancipia in prediis morata vel operis rustici causa vel alterius officii; servus in fundo morari solitus; familia, quae in fundo moratur; fundus et omnia, quae ibi maiore parte anni morari consueverunt) 32.78.2; 32.82; 32.93.2; 33.7.18.12; 33.7.27.3; (precario mor. in fundo) 43.26.6.2; 43.26.21; (mor. in possessione) 48.7.7; (in hereditate) 42.5.31.2; (in libertate) 38.2.16.2; 40.4.29; 40.5.30.17; 40.12.12.1 sqq.; 40.12.24.3; 41.2.3.10; 41.2.28 pr.; (in damno, lucro) 10.2.49; 36.1.11.2; 42.8.10.24; (in cessatione) 50.10.1

Moratorius - (cautio morat.) 50.15.5.2; (morat, cunctatio) 26.7.7.1

Morbosus - см. morbus

Morbus; morbosus - (sciendum est «morbum» apud Sabinum sic definitum esse

«habitum cuiusque corporis contra naturam, qui usum eius ad id facit deteriorem, cuius causa natura nobis eius corporis sanitatem dedit: id autem alias in toto corpore, alias in parte accidere - namque totius cotporis morbus est puta fthisis, febris, partis veluti caecitas...- «vitiumque a morbo multum differre, ut puta si quis balbus sit, nam unc vitiosum magis esse quam morbosum») 21.1.1.1; 21.1.1.6 sqq.; 21.1.4.3;

21.1.6-16; 21.1.35; 21.1.51; 21.1.53; 21.1.65.1; (verum est «morbum» esse temporalem corporis imbecillitatem, «vitium» vero perpetuum corporis impedimentum) 50.16.101.2; («m. sonticus» est, qui cuique rei nocet) 50.16.113

Mordere - 9.2.11.5

Mori - (eorum, qui mori magis quam damnari maluerint ob conscientiam criminis, testamenta irrita constitutiones faciunt) 28.3.6.7; (stipulatio ita concepta: «cum morieris, dari?») 45.1.121.2; (hereditatem, cum moreretur, restituere rogatus) 31.77.4; (non tam mortis causa, quam morientem donare) 39.6.42.1; (si mortuum fuerit iumentum) 21.1.38.3; (vites mortuae) 50.15.4.1; (qui mortui nascuntur, neque nati neque procreari videntur) 50.16.129; (pro mortuo, mortui loco haberi) 17.2.65.12; 37.4.1.9; 37.8.1.5; 38.2.4.2; (mortuo iusta facere) см. iustus; (mortuum inferre) см. inferre; (peculium nascitur... moritur; moritur, cum ademptum est) 15.1.40; (non est locupletior (uxor), quae tantumdem in re mortua impendit) 24.1.7.1; (litem mori pati; lis mortua) 42.8.3.1; 46.7.2

Morio - 21.1.4.3

Morose - 1.16.6.3

Mors - (morte exsiliove coerceri)

2.11.4 pr.; (crimina, quae poenam mortis continent) 48.21.1; (causa mortis vel amissionis civitatis) 50.16.103; (sollemnia mortis peragere) 40.4.44; (mortem sibi consciscere) см. consciscere; (mortes servorum, animalium)

13.6.18 pr.; 35.2.30 pr.; 50.17.23; (frusta exheredabitur (filius) post mortem suam) 28.2.29.10; 28.2.13.2; 28.5.4.2; (post mortem suam restituere hereditatem rogatus) 49.14.48.1; (post mortem testatoris decedere, sui iuris effici) 36.2.19.3; 36.2.5.7; (ex die mortis dies legati cedit) 36.2.5.1; (mortis causa capere, capio) см. capere; (m. c. donare, donatio) см. donare; (donatio, quae mortis consilium ac titulum habet) 39.6.42 pr.; (alienatio m. c. facta) 38.5.1.1; (m. c. manumittere servum) 40.1.15; (m. c. promittere certam pecuniam) 24.1.52.1; (m. c. remissum debitum) 35.2.15 pr.

Mortalis - (res mort.) 4.4.11.4-5 Mortalitas - (cogitatione mortalitatis do

nare) 39.6.2; 39.6.31.2; (turbatus ordo mortalitatis) 5.2.15 pr.; 23.4.2; 36.1.23 pr.; 36.2.15; 38.17.2.43; 40.5.26 pr.; (ex- tinguitur crimen mortalitate) 48.4.11; (servitutem mortalitati fere comparamus) 50.17.209

Mortifer; mortifere - (mortiferum vulnus; mortifere vulnerare) 9.2.11.3; 9.2.15.1; 9.2.30.4; 9.2.36.1; 9.2.51 pr.

Mortuus - см. mori

Mos - (populi, qui legibus et moribus reguntur) 1.1.9; (quod moribus et consuetudine inductum est; ius moribus (non legibus) constitutum, introductum) 1.3.32; 23.2.8; (moribus receptum, introductum, inductum) 1.6.8 pr.; 24.1.1; 27.10.1; 28.6.2 pr.; 47.15.3; (legibus ac moribus comprobatus dignitatis status) 50.13.5.1; (quas moribus prohibemur uxores ducere) 23.2.39; (moribus impediuntur, ne iudices sint, feminae et servi... quia receptum est, ut civilibus officiis non fungantur) 5.1.12.2; 16.1.1.1; (res, quas mores civitatis commercio exemerunt) 18.1.34.1; (civiliter et quasi more civitatis turpia) 50.16.42; (mos regionis) 25.4.1.15; 30.39.1; (ex more regionis, ubi contractum est, constituitur usurarum modus; exsolvendae ex more

usurae) 22.1.1 pr.; 22.1.13 pr.; (secundum morem provinciae praestare usuras) 26.7.7.10; (moris esse) 21.1.31.20;

48.19.9 pr.; 48.22.7.17; (non rebus dumtaxat, sed etiam moribus pupilli praeponitur) 26.7.12.3; (mali mores)

14.6.1 pr.; 21.1.43.4; (indignus moribus) 23.1.12.1; (mores mutare, corrumpere) 9.2.23.5; 24.3.47; (mores improbare) 24.3.47; (accusare) 24.3.39; 48.5.14.10; (agere de moribus mulieris)

23.4.5 pr.; (morum coercitio) 24.3.15.1; (sanos mores recipere) 27.10.1 pr.; (bonos mores colere) 48.5.14.5; (boni mores faciunt matrem fam.) 50.16.46.1; ((bonis) moribus improbari) 23.4.27; 47.10.15.5; (stipulatio ex bonis m. concepta, non secundum bonos m. interposita) 45.1.121.1; 45.1.134 pr.; (contra, adversus (bonos) m. esse, fieri) 4.2.3.1; 16.3.1.7; 22.1.5; 24.3.14.1; 28.7.9; 28.7.14; 30.112.3; 39.5.29.2; 45.1.35.1; 45.1.61; 47.10.15.5; 47.10.15.20; 47.10.15.34; 47.10.15.38; 47.11.1.1; 50.17.116 pr.; (more militiae facere testamentum) 29.1.33 pr.; (more solito desiderare auxilium) 40.4.50.1; (malo more gestum) 4.2.8 pr.; (promissa, erogata pecunia) 3.5.18.1; (praedonio, improbato more versari) 5.3.25.5; 19.1.1.1; (viri boni more agere) 40.7.21 pr.; (more insanorum deridenda loqui) 21.1.4.1; (converso more procreari) 1.5.14; (morem gerere alicui) 6.1.71; 10.2.16 pr.; 10.2.51.1; 22.3.14

Motio - (ab ordine motio) 47.20.3.2 Motus - (terrae motus) 19.2.15.2;

39.2.24.3; 39.3.2.6; (ex diversis animi motibus in imum consent be) 2.14.1.3; (iudex, cuius animi motum vultus detegit) 1.18.19.1; (confirmabit iudex motum animi sui ex argumentis et testimoniis) 22.5.21.3; (m. iudicis, iudicialis) 10.3.20

Movere - (moveri, se movere) 3.2.2.5; 48.19.8.11; (moventia = quae se ipsa movent) 42.1.15.2; 50.16.93; (inter moventia fructus quoque haberi) 48.17.5.2;

(deposui apud te decem, postea permisi tibi uti:... etiam antequam moveantur, condicere (me) quasi mutua tibi haec posse) 12.1.9.9; (non alias eum, qui scit, possidere (thensaurum), nisi si loco motus sit) 41.2.3.3; (loco, extra suum gradum fmesve mov. terminos) 47.21.3 pr.; (si qua iusta causa praetorem moverit) 26.10.3.12; (ubicumque iudicem aequitas moverit) 11.1.21; (motus aequitate, aequitatis ratione) 36.1.56; 36.1.76.1; 38.8.2; (nec quem, quempiam moveat, moverit, quod) 24.1.5.8; 35.1.5 pr.; 43.24.3 pr.; (nec nos movere debet, quod) 15.3.17.1; 41.2.3.12; 47.2.75; (nec me movet, quod) 17.1.53; (nec eo movemur, quasi) 4.4.3.4; (movet me, quia) 25.2.22 pr.; (quosdam movet, quia) 40.5.24.19; (hic videtur illud movere, quod) 27.9.2; (movet illud primum, quod) 43.3.1.9; (movet, quod; contra movet, quod) 48.16.1.10; (ego moveor) 4.3.7.8; (quotiens contra naturam fera mota pauperiem dedit) 9.1.1.7; (mov. dubitationem) 4.4.3.4; (quaestionem) 30.41.3; 36.3.1.11;

45.1.29.1; 48.5.12.12; (seditio mota) 49.16.3.20; (mov. conversiam) 5.3.17; 5.4.10; 34.9.9.2; 34.9.17; 37.10.4; 40.12.24.2; (litem) 3.3.55; 4.3.33; (negotium) 50.7.17.1; (negotia fiscalia) 49.14.34; (causam) 49.14.1.4; (actionem) 5.2.20; 19.1.10; 42.5.36; 47.10.37.1; (querellam inofficiosi, iudicium de in- offic. testam.) 5.2.6.2; 5.2.8.10; 5.2.8.12; 5.3.7.2; (interdictum) 43.9.1.2; 43.29.3.13; 43.30.3.4; (quaestionem de hereditate) 32.27.2; (accusationem) 48.2.20; (moveri (de) senatu) 1.9.2; 1.9.7.1; 5.1.12.2; (ordine) 47.14.1.3; 50.1.22.4; 50.2.3.1; 50.2.5; (praescriptione motus ab excusatione per(pro)ferenda) 50.10.1 pr.

Mucianus - см. Mucius

Mucidus (vinum) - 18.6.6

Mucius Scaevola - (Publius) 1.2.2.39; 24.3.66 pr.; 49.15.4; (Mucianus) 1.2.2.40; (Quintus) 1.2.2.41; 17.2.30; 33.9.3 pr.; 33.9.3.6; 33.9.3.9; (Muciana sententia)

33.5.9.2; (Muciana cautio) 31.76.7; 35.1.77.1; 35.1.79.2-3; 28.7.4.1; 35.1.18; (quae nisi fine vitae expleri non possent) 35.1.73; 35.1.7.1; 35.1.72.2;

35.1.101.3; 35.1.106; 36.1.67.1; (velut Muciana cautio) 28.7.4.1; 35.1.7 pr.; 35.1.67; 35.1.72 pr.-l; (condiciones, quae in non faciendo conceptae sunt) 35.1.7 pr.; 35.1.18

Mucor - 18.6.4

Mula - см. mulus

Muliebris - (mundus, vestis, vestimenta, ornamenta mul.) 34.2.1 pr.; 34.2.23.2; 34.2.25.9-10; 34.2.32.6-7; (corpore suo muliebria pati) 3.1.1.6

Mulier - (mulieres omnes dici, quaecumque sexus feminini sunt) 34.2.25.9; (mulieris appellatione etiam virgo viripotens contineto) 7.4.22; 18.1.11.1; 19.1.11.5; 32.81.1; 34.2.2; 34.2.23.2; 50.16.13 pr.

Muliercula -11.3.16

Mulio-9.2.8.1; 9.2.52.2; 19.2.60.7 Mulsum - 6.1.5.1; 33.6.9 pr.; 33.6.16.1 Multa - 1.18.6.9; 11.4.1.1-2; 11.5.1.1;

35.1.6; 47.21.3.1; 48.13.11.6; 49.16.3.1; 50.16.131.1; 50.16.244

Multare - (non ultra condemnationem noxae multanda mulier) 25.2.21.2; (multari pecuniaria poena) 3.1.1.6; (magna pecunia) 35.1.27; (parte bonorum) 3.2.13.7; (exilio) 49.16.4.11; (opere temporario) 48.19.10.2; (aliter multabitur) 47.8.2.18

Multifariam - 49.9.7; 50.16.220.1 Multiplicare - 17.1.45.6; 30.34.3; 44.2.6;

(multiplicatio) 34.2.32.6

Mundus-34.2.21.1; 34.2.25.10 Mundus - (mundus mulie(b)ris est, quo

mulier mundior fit: continento' eo specula, matulae, unguenta) 34.2.1 pr.; 34.2.8; 34.2.25.10; 34.2.32.7; 34.2.39 pr.

Munerari - 48.20.6; (muneratio) 27.3.1.5 Munia - (omnia ingenuitatis m. habere)

2.4.10.3

Municeps - (municipem aut nativitas facit aut manumissio aut adoptio, et proprie quidem municipes appellanto' mu

neris participes, recepti in civitatem, ut munera nobiscum facerent: sed nunc abusive municipes dicimus suae cuiusque civitatis cives) 50.1.1 pr.; 50.1.1.1; 50.1.14; 50.1.17.10; 50.1.22.2; 50.1.23; 50.4.6.5; 50.4.18.22; (municipes dici, quod munera civilia capiant) 50.16.18; (municipes intellegendi sunt et qui in eodem municipio nati sunt) 50.16.228

Municipalis - (municip. lex) см. lex; (magistratus) см. magistratus; (iurisdictio) 50.1.29; (honor) 50.3.2; 50.4.14 pr.; (munus, onus) 50.4.3.1; 50.4.4.3;

50.6.6 pr.; 50.6.6.7; (muri municipales) 1.8.9.4

Municipium - 50.1.27.1; (magistratus in municipio creatus) 50.4.9; (ordo, quo quisque eorum (sc. decurionum) maximo honore in municipio functus est; album decurionum in municipio) 50.3.1-2; (per quos municipii res gerunto') 35.1.97; (res pubi, municipii) 39.4.13.1; 47.2.31.1

Munificentia - 34.4.18; 39.5.1 pr.;

50.10.2 pr.

Munificus - (miles munificus) 50.16.18; (si quid amplius transferet, id munificum sit) 39.4.4.1

Munire - (viam) 39.2.15.8; 39.2.31 pr.; (aggeres) 39.3.1.23; (ripam) 43.13.1.6; 43.15.1.1; 43.15.1.6; (ignem ita munire, ne evagetur) 9.2.27.9; (ad illud se munire, ne) 11.7.14.8; (quod ab iniuria hominum munitum est) 1.8.8 pr.; (muniri iure, auxilio, privilegio, beneficio) 4.4.16 pr.; 4.4.16.1-2; 38.17.2.32

Munitio - (mun. viae) 43.11.3.1; 50.4.12; 50.4.14.2; (aggeres vel quam aliam munitionem adhibere, ut agrum suum tueretur) 43.13.1.7

Munus - («munus» tribus modis diciftur]: uno donum, et inde munera dici dari mittive. altero onus: quod cum remittatur, vacationem militiae munerisque [praestat], inde immunitatem appellari, tertio officium, unde munera militaria et quosdam milites munificos vocari: igitur minicipes dici, quod munera ci

vilia capiant) 50.16.18; («munus» proprie est, quod necessarie obimus lege more imperiove eius, qui iubendi habet potestatem) 50.16.214; (petitoris m. esse, non possessoris) 6.1.73 pr.; (munera hereditaria) 36.1.2; 31.33.1; (patrimonium, quod munus collationis pati debuit) 36.1.56; (munere Falcidiae fungi) см. fungi; (munerum civilium quaedam sunt patrimonii, alia personarum)

50.4.1 pr.; 50.4.1.1 sqq.; (illud tenendum est generaliter personale quidem m. esse, quod coiporibus labore cum sollicitudine animi ac vigilantia sollemniter extitit, patrimonii vero, in quo sumptus maxime postulatur) 50.4.1.3; (aeque personale m. est tutela, cura adulti) 50.4.1.4; 50.4.6.3 sqq.; 50.4.18; (m. publicum dicitur, quod in administranda re pubi, cum sumptu sine titulo dignitatis subimus) 50.4.14.1; 50.16.239.3; (iudicare m. pubi, est) 5.1.78; (tutela non est rei pubi, munus nec quod ad impensam pertinet, sed civile) 27.1.6.15; (munere tutoris, pro tutore munere fungi) 27.5.1 pr.; 27.5.1.1; (m. municipale) см. municipalis; (obnoxius muneribus suae civitatis) 50.4.4.3; (si quis magistratus in municipio creatus munere fungi detrectet, per praesides munus adgnoscere cogendus est) 50.4.9; (honorem sustinenti munus imponi non potest: munus sustinenti honor deferri potest) 50.4.10; (privatis muneribus excusati magistratus) 27.1.17.4; (a signis vel muneribus avocare milites) 22.5.3.6; (inter «donum» et «munus» hoc interest, quod inter genus et speciem... nam munus esse donum cum causa, ut puta natalicium, nuptalicium) 1.16.6.3; 38.1.7.3; 38.1.37 pr.; 50.16.18; 50.16.53; 50.16.194; (sollemnia munera parentibus cognatisque mittere) 26.7.12.3; (m. immodicum uxori dare) 24.1.31.8; (anulum sponsae muneri mittere) 24.1.56.1; (m. nuptiale) 27.3.1.5; (munus edere, dare) 30.122 pr.; 31.49.4; 35.1.36 pr.; 50.12.5

Muracolum - см. murracopum Muria-33.9.3.1; 33.9.3.3 Murracopum - 34.2.21.1 Murreus, murrinus - (vasa murrea, mur

rina) 33.10.3.4; 33.10.11; 34.2.19.19

Murus - 1.8.8.2; 1.8.9.4; 43.6.2-3;

50.16.2 pr.; 50.16.87; 50.16.157 pr.

Mus-19.2.13.6

Mustum - 10.4.12.3; 13.1.14.3 Mutabilis - (vocabula mutabilia) 30.4 pr. Mutare - (res, quarum corpus manet, for

ma mutata est) 50.16.13.1; (per se natura agri mutata; terrae motu soli causa mutata) 39.3.2.6; (mutata re usus fi', exstinguitur) 7.4.10.3; (mut.

alveum) 43.13.1.1; 43.13.1.3; 43.13.1.5; 43.13.1.7; (natura fluminis haec est, ut cursu suo mutato alvei causam mutet) 41.1.30.2; (a veteribus praeceptum est neminem sibi ipsum causam possessionis mutare posse) 41.2.3.19-20; 41.2.18 pr.; 41.2.19.1; 41.4.2.21; 41.5.2.1; 41.6.1.2; (iudicii mutandi causa facere aliquid) 4.7.4.1; 4.7.8.1; 4.7.9; 4.7.11-12; 10.3.24.1; (mut. actionem) 44.2.5; (vindicationem) 31.19; (testamentum, iudicium) 28.5.93; 29.6.1.1; 31.88.4; (voluntatem) 2.1.18; 3.3.65; 33.5.20; 39.5.32; 40.2.4 pr.; (consilium) 21.1.17.1; 37.6.8; 50.17.75; (sententiam) 4.8.19.2; 4.8.21 pr.;

(mut. statum) 4.4.9.4; (familiam) 4.5.3 pr.; 4.5.7 pr.; (matrimonium) 28.2.5; (domicilium) 50.1.32; (militiam) 49.16.3.13; 49.16.3.16; 49.16.13.4; (mut. procuratorem, actorem) 3.3.16-17; 3.3.24; 3.4.6.3; (non mutat, si, etsi, an, quod) 7.9.11; 13.7.11.6; 15.1.3.13; 29.1.36.1; 46.1.52.2

Mutatio - (rei mutatione interire usum fr. placet) 7.4.5.2; (neque usus fr. neque iter actusve dominii mutatione amittitur) 7.4.19; (singulorum iudicum mut. eandem rem an aliud iudicium fecisset?) 5.1.76; (mut. status) 4.1.2; (militiae) 49.16.3.1

Mutuare, mutuari - 12.1.14; 14.3.5.13; 15.1.50.3; 16.1.17 pr.; 16.1.19.5; 27.4.3.1;

(cum plurimum ex iure possessio mutuetur) 41.2.49 pr.; (mutuato amore)

24.1.1

Mutus - (mutum morbosum esse Sab. ait: morbum enim esse sine voce esse apparet) 21.1.9; 29.5.3.10; 36.1.67.3; 50.2.7.1; 50.17.124 pr.

Mutuus; mutuum - (mut. damus recepturi non eandem speciem, quam dedimus... sed idem genus) 12.1.2 pr.; (appellata est mutui datio ab eo, quod de meo tuum fit) 12.1.2.2; (mutuum non potest esse nisi proficiscatur pecunia) 12.1.2.3; (in mutui datione oportet dominum esse dantem) 12.1.2.4; 12.1.3; 12.1.8; 12.1.27; 16.1.2.1; (re contrahitur obligatio mutui datione, mutui autem datio consistit in his rebus, quae pondere numero mensurave constant... quas res in hoc damus, ut fiant accipientis, postea alias recepturi eiusdem generis et qualitatis) 44.7.1.2; (mutuam pecuniam dare, credere, accipere) 12.1.12; 12.1.16; 12.1.18;

12.1.26; 12.1.33; (desiderare, rogare, petere) 12.1.4 pr.; 12.1.32; 16.1.19.5; (praeponere servum mutuis pecuniis dandis) 14.5.8; (mutuam pecuniam faenebrem sumere) 12.1.34.1; (mutuo nummos dare) 12.1.8; 12.1.13.1;

(quindecim mutua numerata) 12.1.40; (mutuos et numeratos decem accipere) 22.1.41.2; (quantitatem mutuo accipere) 15.3.3 pr.; (mutuo vinum, oleum datum) 12.1.22; 14.3.5.14; (mutuae praestationes actionesque civiles) 13.6.17.3; (mutuae donationes) 24.1.32.14; (mutuus amor) 24.1.1; (mutuae actiones) 2.1.11.1; 44.7.5.1; (petitiones) 17.1.38 pr.; 50.13.1.15; (mutuae cautiones; vice mutua cautum) 36.3.5.1; (mutua substitutio) 31.64; (paria delicta mutua pensatione dissolvuntur) 24.3.39; (duo praedia, quae mutuo serviebant) 8.3.34 pr.

Myops-21.1.10.3

Mysia - 1.32.3; (praeses prov. Mysiae inferioris) 49.15.9

N

Namusa - c.m. Aufidius

Nancisci - (nane, possessionem) 41.2.19.1; 41.2.22; (dominium) 41.1.1 pr.; (actionem) 17.1.45.5; 36.1.65.9-10; (exceptionem) 50.17.66

Napocensis colonia - 50.15.1.9 Narbonensis provincia - 1.2.2.32; 50.15.8.1 Nardum-34.2.21.1

Nasci - (non natus, sed post mortem matris exsecto ventre eius extractus) 6.2.11.5; (natum accipe et si exsecto ventre editus sit) 28.2.12 pr.; (qui mortui nascuntur, neque nati neque procreati videntur) 50.16.129; (qui nasci speratur) 50.16.231; 40.4.7; (septimo mense nasci perfectum partum) 1.5.12; (mutus, surdus, ita nati) 29.2.5 pr.; (conrmune nascendi initium habere) 38.8.1.1; (qui nascuntur, patris familiam sequuntur) 50.16.196; (qui ex me et uxore mea nascitur) 1.6.4; (ex matre libera, liberum nasci) 1.5.5.2-3; (ex iustius nuptiis, ex adulterio natus) 1.5.12; 28.2.3 pr.; (ancillae et quod ex his natum erit) 30.63; (quod ex stipula nascitur) 18.1.40.3; (ex vinea natum)

33.6.9 pr.; (quidquid in fundo nascitur; quae in fundo nascuntur; fructus, qui in agris nascuntur) 7.1.9 pr.; 7.1.58 pr.; 7.8.12.1; (inducta in fundum, illata, ibi nata) 20.4.11.2; (arbor in confmio nata) 10.3.19 pr.; (oleum, vinum natum) 18.1.39.1; 45.1.83.5; (caput aquae, unde aqua nascitur) 43.20.1.8; (insula in mari, in flumine nata) см. insula; (peculium nascitur, crescit, decrescit, moritur) 15.1.40; (nascitur actio, condictio) 2.14.6; 2.14.7.2; 2.14.17.2; 3.5.2; 3.5.5 pr.; 3.5.5.6; 10.3.10pr.; 10.3.29; 12.1.13; 13.6.14; 13.7.9.3; 22.1.38.3; 24.1.6; 24.1.52.1; 44.7.32; 44.7.53 pr.; 45.1.98.1; 46.1.56.2;

46.3.58 pr.; 47.2.9 pr.; 47.2.90; (semel nata actio) I 1.3.5.4; (inoffic. querella) 5.2.8.10; (bon. poss. contra tab.) 37.4.8.5; (iam nata petitio) 37.6.1.21; (nascitur

interdictum) 46.3.40; (obligatio) 2.14.7.2; 4.2.21.3; 16.3.26.2; 19.5.5 pr.; 19.5.5.1;

44.7.1 pr.; 44.7.3.1; 45.1.126.2; (liberatio) 45.1.2.1; 46.3.94.1; (nascitur crimen adversus aliquem) 48.15.1

Nasica (C. Scipio) - 1.2.2.37 Natalicius - (natalicium (sc. donum,

mimus)) 50.16.194

Natalis - (nat. dies) 24.1.31.8; 28.1.5; 50.16.98 pr.; (dies natalis sui) 4.4.3.3; (natalium dignitas) 23.3.69.5; (natalibus (suis) restitui, reddi) 2.4.10.3; 38.2.3.1; 40.10.4; 40.11 tit.

Natio-21.1.31.21; 50.15.1.5; 50.15.4.5 Nativitas - (parvi refert, adgnatus hic

nativitate an adoptione sit quaesitus) 38.16.2.3; (municipem aut nativ. facit... aut adoptio) 50.1.1 pr.

Nativus - (nat. color) 32.70.12

Natu - (grandis natu) c.m. grandis; (minor

quam XXV annorum natu) 4.4.3.3

Natura - (id, quod in confessionem venit, et ius et naturam recipere potest) 11.1.14.1; (rerum natura non recipit, non patitur; natura non permisit) 1.5.15; 38.10.4pr.; 41.2.23.2; (contra naturam est, ut) 41.2.3.5; (habitus, motus corporis contra nat.) 21.1.1.7; 42.1.60; (pars coiporis naturae contraria) 50.16.38; (natura impossibilis condicio) 45.1.137.6; (per rerum nat. praestari, persolvi posse) 45.1.73; 50.17.186; (sententia, cui pareri rerum natura non potuit) 49.8.3.1; (quae rerum nat. prohibentur, nulla lege confirmata sunt) 50.17.188.1; (naturae concedere) см. concedere; (qui in utero sunt... intelleguntur in rerum nat. esse) 1.5.26; 30.16 pr.; 36.1.80.10; 37.6.2 pr.; (conceptus quodammodo in rerum nat. esse existimatur) 38.16.7; (deperditum intellegitur, quod in rerum nat. esse desiit) 5.3.21; (opera in actu consistit nec ante in rerum nat. est, quam si dies venit, quo praestanda est) 7.7.1; 15.3.19; 18.1.15 pr.; 18.4.1; 20.1.13.5; 24.1.50.1; 30.24 pr.; 30.48.1; 30.69.5; 30.84.7; 30.108.10; 35.1.40.4; (un

usquisque, quod spopondit, suo impendio dare debet, quamdiu id, quod debet, in rerum nat. est) 38.1.20 pr.; 41.2.3.21; 46.3.98.8; (a natura recedere) 42.2.3; (filios fam. non solum natura, verum et adoptiones faciunt)

1.7.1 pr.; (adoptio in his personis locum habet, in quibus etiam natura potest habere) 1.7.16; 28.2.23 pr.; (plures personae, quae sunt sub unius potestate aut natura aut iure subiectae) 50.16.195.2; 50.1.6 pr.; (quantum in natura hominum sit) 12.1.38; (fera nat. bestiarum) 9.2.2.2; 41.1.5.5; (quotiens contra naturam fera mota pauperiem dedit) 9.1.1.7; (natura sterilem esse) 21.1.14.3; (nat. loci, agri) 39.2.24 pr.; 39.3.1.14; 39.3.1.23; 39.3.2.6; (loca, quae natura non admittunt aquam nisi aestate) 43.20.1.3; (nat. aquae) 43.20.6; (aqua, quae natura fluit) 39.3.1.13; (nat. fluminis) 41.1.30.2; (sua natura intercidere; sua nat. corrupta vina) 16.3.14.1; 18.6.16; (sui natura patefactae tabulae) 29.3.10.1; (natura sui possibilia) 45.1.83.5; (quae natura divisionem non admittunt) 45.1.2.1; (nat. servitutum ea est, ut possideri non possint) 8.2.32.1; (servitutum non ea nat. est, ut aliquid faciat quis, sed ut aliquid patiatur aut non faciat) 8.1.15.1; (venditio, cuius indivisa nat. est) 45.1.139; (nat. obligationis) 45.2.9.1; 46.1.5; (actionis) 4.2.12.2; 11.7.14.13; (contractus)

2.14.7.5; (negotii) 22.5.21.3; (depositi) 16.3.24; 46.3.95.4; (natura debere) 5.3.31.1; (nat. operas patrono libertus debet) 12.6.26.12; (quod pupillus sine tutoris auctoritate stipulanti promiserit solverit, eius repetitio est [quia nec nat. debet]) 12.6.41; (etiam quod nat. debetur, venit in compensationem) 16.2.6; 35.2.1.17; 36.1.49; 50.16.10; (is natura debet, quem iure gentium dare oportet, cuius fidem secuti sumus) 50.17.84.1; (nat. debitum) 13.5.1.7; (ubicumque reus ita liberatur a credi-

tore, ut nat. debitum maneat, teneri fideiussorem) 46.1.60; (nat. debitorem esse, manere) 3.5.18 pr.; 12.6.60 pr.; (natura aequum est neminem eum alterius detrimento fieri locupletiorem) 12.6.14; 50.17.206; (secundum nat. est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequentur incommoda) 50.17.10; (lex naturae haec est, ut, qui nascitur sine legitimo matrimonio, matrem sequatur) 1.5.24; (contra nat. subici dominio alieno) 1.5.4.1; (natura manifestum esse) 7.1.45; 44.7.1.12;

44.7.1.14; 45.1.75.4

Naturalis - (nat. color; naturaliter nigrum) 32.70.12; (nat. feritas) 9.1.1.10; (maturitas) 33.2.42; (nat. vitium) 39.2.24.2; (impedimentum) 45.1.137.4; (agger nat.) 39.3.2.5; (si aqua naturaliter decurrat - quodsi opera facto repellitur) 39.3.1.10; (nat. cursus fluminum) 43.13.1.8; (alvus) 41.1.7.5; (servitus naturaliter, non manu facto opere laedere potest fundum servientem) 8.3.20.1; (quod ex caelo cadit... ex naturali... causa fit et ideo perpetuo fieri existimatur... stillicidii quoque immittendi nat. et perpetua causa esse debet) 8.2.28; (nat. causa operas novi nuntiationis) 39.1.5.9; (vis nat., veluti terrae motus) 19.2.59; (nat. interitus) 16.3.14.1; (res naturaliter indivisae) 30.26.2; (naturaliter aperire tabulas; naturaliter clausae tab.) 29.5.3.19; 29.5.3.23; (si nihil convenit, tunc ea praestabuntur, quae naturaliter insunt huius iudicii (sc. empti) potestate) 19.1.11.1; (falsae confessiones naturalibus convenire debent) 11.1.13 pr.; (natur, ratio) 3.5.38; 7.5.2.1; 9.2.4 pr.; 17.2.83; 25.3.5.16; 41.1.1 pr.; 41.1.3 pr.; 41.1.7.7; 44.7.1.9; 48.20.7 pr.; (natur, aequitas) 2.14.1 pr.; 12.4.3.7; 13.5.1 pr.; 38.8.2; 44.4.1.1; 47.4.1.1; 49.15.19 pr.; ((furtum) lege nat. prohibitum est admittere) 47.2.1.3; (nat. origo) 50.1.6.1; (cognatio) 38.10.4 pr.; 38.10.4.2; (si quis emancipatum filium exheredaverit

eumque postea adrogaverit... iura naturalia in eo praevalere) 37.4.8.7; (nat. liberi, nat. filius, nepos) 1.7.31; 1.9.5; 1.9.10; 38.6.4; 38.17.2.6; 38.17.7; (filium nat. emancipare, alium adoptare) 38.10.5; (naturalis familia) 38.8.1.4; (parentes, pater, avus nat.) 1.7.29; 2.4.6; 5.2.30 pr.; 23.2.44.4; 37.4.6.4; 37.4.10.1; 37.4.11 pr.; 37.4.14.1; 37.9.1.12; 37.10.7.1; 45.1.107; 45.1.132; (nat. liberi i.e. in servitute suscepti; filius, filia, frater, soror, pater nat.) 31.88.12; 9.2.33; 19.5.5; 36.1.18.4; 40.1.19; 40.2.11; 40.5.40 pr.; 40.12.3 pr.; 42.8.17.1; 49.15.21; (locatio et conductio, cum naturalis sit et omnium gentium, non verbis, sed consensu contrahitur) 19.2.1; (nihil tam naturale est quam eo genere quidque dissolvere, quo colligatum est) 50.17.35; (naturaliter licere, concessum esse) 4.4.16.4; 15.1.9.7; 19.2.22.3; (naturaliter videtur ad mortuum pertinere locus, in quem infertur) 11.7.4; (quod naturaliter adquiritur, sicuti est possessio) 41.1.53; (nat. obligatio manet et ideo solutum repeti non potest) 12.6.19 pr.;

12.6.38 pr.; 36.1.61 pr.; 36.1.66 pr.; 44.7.10; 45.1.126.2; 46.1.6.2; 46.1.7; 46.1.21.2; 46.2.1; 46.3.95.4; (naturales debitores) 46.1.16.4; (eas obligationes, quae naturalem praestationem habere intelleguntur, palam est capitis deminutione non perire, quia civilis ratio naturalia iura corrumpere non potest) 4.5.8; (hi, qui capite minuuntur, ex his caisis, quae cap. deminutionem praecesserunt, manent obligati naturaliter) 4.5.2.2; (naturaliter etiam servus obligatur) 12.6.13 pr.; (naturaliter obligabitur (pupillus) in quantum locupletior factus est) 26.8.5 pr.; 44.7.14; 45.1.1.2; (ad remunerandum sibi aliquem naturaliter obligare) 5.3.25.11; (usurae ex pacto naturaliter debentur) 46.3.5.2; (nat. debitum, vinculum; repetere non poterit, quia naturale adgnovit debitum; - debiti vel non debiti ratio in

condictione naturaliter intellegenda est) 12.6.59; 12.6.64; 35.1.40.3; 46.8.8.1; (indebiti soluti condictio nat. est) 12.6.15 pr.; (nat. causa, quae inhibit repetitionem) 2.2.3.7; (verborum obligatio aut naturaliter resolvitur aut civiliter: naturaliter veluti solutione) 46.3.107; (ex novis legibus hereditates sic deferuntur, ut personae naturaliter designentur) 4.5.7 pr.; (possessio naturaliter comprehensa; naturaliter possidere, tenere, incumbere possessioni) 10.2.35; 10.3.7.11; 10.4.3.15; 22.1.38.10;

41.2.1 pr.; 41.2.1.1; 41.2.3.3; 41.2.12 pr.; 41.2.24; 41.2.49 pr.; 43.16.1.9; 43.26.22.1; 45.1.38.7; (naturaliter interrumipitur possessio, cum quis de possessione vi deicitur) 41.3.5; (nat. datio) 15.1.8; (solutam pecuniam intellegimus utique naturaliter, si numerata sit creditori) 46.3.49; (nat. laxitas, libertas) см. ети слова

Nauarchus - 37.13.1.1

Naucella - см. navicula

Naufragium-47.9.1 pr.; 47.9.1.5; 47.9.3 pr.; 47.9.4-5; 47.9.7; (naufr. suum colligere) 47.9.12 pr.; (naufr. supprimere)

48.8.3.4

Naufragus - 47.9.3.8

Naulum-20.4.6.1; 30.39.1

Naupegus - 50.6.7

Nauta - 4.9.1.2; 4.9.7 pr.; 14.1.1.2;

14.1.1.7; 37.13.1.1; 39.4.11.2; 47.5.1.1; (nautam accipere debemus eum, qui navem exercet: quamvis nautae appellantur omnes, qui navis navigandae causa in nave sint: sed de exercitore solummodo praetor sentit) 4.9.1 pr.; 4.9.1.2; 4.9.4 pr.; 4.9.5 pr.

Nauticus - (nautica pecunia (mutua), nauticum faenus) 4.9.1.7; 22.2.3;

45.1.122.1

Navalis - (vasa navalia) 34.2.19.10; (navale) 50.4.18.10

Navicula, naucella - 21.2.44; 33.7.17.1 Navicularis - (munera rei navic.) 50.4.1.1 Navicularius - 3.4.1 pr.; 4.9.1.3; 19.2.13.1;

50.2.9.1; 50.6.6.3; 50.6.6.9

Navigabilis - 43.12.1.12; 43.12.1.15;

43.12.2

Navigare - 1.8.5 pr.; 2.11.2.8; 7.1.12.1; 22.2.1; 43.13.1 pr.; 47.5.1 pr.; 47.5.1.1

Navigatio - (tempus navigationis) 6.1.16.1; (periculum navigationis ineundae) 39.6.3; (praetor coercet... si quid fiat, quo deterior statio et navigatio fiat; si quid fiat, quod navigationem incommodet difficilioremve faciat vel prorsus impediat, interdicto locus erit) 43.12.1.14-15; 43.15.1 pr.; 43.15.1.2

Navigium-43.12.1.14; 45.1.122.1 Navis - 14.1.1.6; 14.1.1.8; 14.1.1.12;

14.1.7; 14.2.1 sqq.; (n. marina, fluviatilis, onusta) см. ети слова; (navem exercere, navis exercitor, magister) см. ети слова; (navis instrumentum) см. instrumentum

Necare-25.3.4; 48.6.7; 48.8.1.1; 48.8.3 pr. Necessarius - (quod alimentis alicuius necessarium est; quae ad vivendum homini necessaria sunt) 37.10.5.3; 50.16.43; (necess. res emere; in ne- cess. causas mutuam pecuniam accipere) 46.3.47.1; (necessario emere rem) 3.5.21; (magna et satis necess. causa) 43.24.7.3; (impensae necessariae sunt, quae si factae non sint, res aut peritura aut deterior futura sit) 50.16.79 pr.; 5.3.38-39; 13.7.8 pr.; 25.1.1; 25.1.4-5; 25.1.14; (impensae necessarie factae; sumptus necess. factus) 5.3.51 pr.; 16.3.8; 21.1.30.1; (necessario vel utiliter augere aliquid) 19.2.55.1; (operi necessarii) 11.8.1.8; (in factum actio necessaria est) 6.1.23.5; (cautio necessaria) 39.2.39 pr.; (adiudicatio necess. est, emptio voluntaria) 10.2.39; (quod necessarie obimus - quae nulla necessitate et sponte praestantur) 50.16.214; (non sponte, sed necessario officio fungi) 3.1.6; (necessaria satisdatio) 2.8.7.1; (necess. absentia) 27.2.6; (necess. domicilium) 50.1.22.3; (necess. heres) 24.1.22; 28.1.12; 28.5.3.3; 28.5.30; 29.2.57.2; (servus necess.) 2.14.7.18; 4.4.7.5;

28.2.20; 28.5.87.1; 28.6.18 pr.; 28.6.48.2; 28.7.12; 29.2.15-16; 29.2.57; 29.5.5 pr.; 34.5.19 pr.; 36.1.6.2; 42.8.10.10;

49.17.18 pr.; (necessariae (alicui) personae, necessarii (alicuius)) 1.18.13.1; 2.6.1-2; 2.14.59; 24.3.20-21; 26.10.7 pr.; 27.5.1.9; 27.9.5.11; 40.12.3.1; 40.12.6; 49.4.2.3

Necesse esse, habere -2.15.8.13; 2.15.8.15; 3.5.20.2; 40.5.45.1; 42.8.12 i.f.;

50.16.79.1; 50.17.167.1; 50.17.169

Necessitas - (voluntatis et officii magis quam necessitatis est commodare) 13.6.17.3; (causa depositionis ex necessitate descendens, non ex voluntate proficiscens) 16.3.1.2; (propter necessitatem rei familiaris - mera voluntate donare... cum nemo in necessitatibus liberalis exsistat) 34.4.18; (ex necessitate, non ex volunt, dotem promittere) 23.3.33; (ex necessit. (non suo arbitrio) - nulla necessit. cogente manumittere) 23.2.50; 38.1.13.1; (ex necessit. distrahere rem) 6.1.15.1; (ex necessit. facta venditio) 20.5.9 pr.; (sponte et nulla necessit. cogente immiscere se negotiis alienis) 3.5.3.10; (nulla necessit. cogente, sed ex voluntate sua administrare) 26.7.46.4; (teneri administra- tionis necessitate) 26.7.9.9; (necess. officii) 34.9.5.13; 34.9.22; (civilium officiorum necessitatibus distringi) 48.16.15.5; (ex necessitate, non ex voluntate abesse) 4.6.26.9; (nulla necessit. urgente voluptatis causa proficisci; necessitatem proficiscendi habere; peregrinationes, quae ex necessit. fiunt) 2.11.2.8; 12.1.4 pr.; 23.1.17; (propter navigandi necessit. contrahere cum magistris) 14.1.1 pr.; (necessitate obligantur, quibus non licet aliud facere quam quod praeceptum est: quod evenit in necessario herede) 44.7.52.7; (necess. iuris) 5.1.40 pr.; 12.3.11; 20.5.2; (ex causa iudicati soluta pecunia ex necessitate iudicis) 49.1.11; (res libera et soluta et extra necessit. iurisdictionis posita) 4.8.3.1; (impensae.

quae habent in se necessitatem impendendi) 25.1.1.1; (necess. servilis potestatis) 3.5.18.2; 48.10.15.3; (parendi necessitatem habere) 34.9.10.2; (quae propter necess. recepta sunt, non debent in argumentum trahi) 50.17.162; (necessitatem imponere, habere) 23.3.9.1; 24.3.22.8; 36.1.32.2; 13.7.6 pr.; (quo- rundam necessitatibus facilius succursurus, quorundam aegritudini) 25.3.5.2; (nec. rei familiaris) 17.1.36.1; (penuriae) 50.6.3; (secundum necessit. temporum ac rerum utilibus inutilia permutare) 18.1.1 pr.

Necessitudo - 49.16.5 pr.; 1.1.12; 6.6.2; 30.50.3; 37.5.24; 42.4.5.1; 50.17.176.1; (pietas vinculum necessitudinis) 22.1.3.3; 26.10.1.7; 26.10.9; 48.19.28.8

Neclegentia - 26.7.7.2

Nectere - (necti crimine) 48.21.3.3; (rem suam putare sibi nexam) 43.4.1.4; (res (alicui) nexa hypothecae, pignori; praedium pignori nexum; fundus pignori nexus) 2.14.52.2; 49.14.22.1

Nefarius; nefarie - (nefaria coniunctio) 25.7.1.3

Nefas - (ex ea, quam nefas sit ducere, postumum heredem instituere) 28.2.9.3; 23.2.55 pr.; 38.10.4.7

Negare - (si parens neget filium vel filius neget parentem) 25.3.5.8; (denuntiante muliere negare ex se esse praegnatem) 25.3.1.16; (testamentum patris iure factum negare) 34.9.24; (negare se heredem) 11.1.6.1; 11.1.11.10; (se possidere) 6.1.25; (si patris fundi usus ff. constituatur, potest de eo in rem agi, sive vindicet quis usum fr., sive alii neget) 7.6.5.2; (competit etiam de servitute actio domino aedificii neganti servitutem se vicino debere) 8.5.4.7; (neg. petitionem, persecutionem, actionem) 5.3.43; 9.4.27 pr.; 25.2.2;

39.1.1.7; 43.18.1.3; (negat lex regia)

11.8.2

Negativus; negatorius - (verba negativa) 50.16.237

Negidius (Numerius)-9.1.1.11; 46.4.18.1

Neglegenter - см. neglegere

Neglegentia - 2.13.7 pr.; 38.17.2.41; 48.3.12 pr.; 4.6.16; (dissol. negleg. prope dolum est) 17.1.29 pr.; 22.6.6; 26.7.7.2; (lata negleg.... prope fraudem accedit) 26.10.7.1; (magnam negleg. placuit in doli crimine cadere) 44.7.1.5; 48.3.12 pr.; 50.8.8; (lata culpa est nimia neglegentia i.e. non intellegere, quod omnes intellegunt) 50.16.213.2; 50.16.226; (rebus suis consueta) 36.1.23.3

Neglegere - (neglecta custodia rerum mobilium) 41.2.47; (culpa eorum, qui neglegentiores in officio suo fuerint) 1.18.14; (negl. in eligendis ministeriis) 9.2.27.9; (negl. suorum) 46.16.5.6; (non neglegentibus subvenitur, sed necessitate rerum impeditis) 4.6.16; (qui neglegenti amico rem custodiendam committit, de se queri debet; neglegenter res custodita) 44.7.1.5; (negleg. versari, agere, se gerere) 11.6.1.1; 17.2.23.1; 17.2.26; 50.8.12.1; (neglegentius habita praedia) 49.14.3.5; (negl. petere) 23.5.16; 38.15.5.1; (defendere causam) 42.1.47.1; (adesse, praesentiam sui facere) 49.1.14.1; (suspectum facere tutorem) 26.7.41; (negl. praeceptum, voluntatem, constitutiones prin- cipum) 26.7.5.9; 26.7.7.7; 48.10.1.3

Negotiari - (argentum, quod negotiandi causa venale proponi soleret) 34.2.32.4; (negotiandi c. emere, vendere) 18.1.52; (pluribus locis ex aequo negot.) 50.1.5; (negot. (in) peculiari merce, peculiariter) 14.4.1 pr.; 14.4.23; (negot. ex vino) 19.1.21.3; (utensilia negot. et vendere) 50.2.12

Negotiatio - (alterius negotiationis accessio, ut puta si caupo fuit vel stabularius) 3.2.4.2; 33.7.13 pr.; (nec multum facit, tabernae sit praepositus an cuilibet alii negotiationi) 14.3.3; 14.4.5.4; (duas negotiationes exercere, puta sagariam et linteariam; duas tabernas eiusdem negot. exercere) 14.4.5.15-16; (transmarinas negot. exercere) 40.9.10;

(societas, socii negotiationis) 17.2.5 pr.; 26.7.47.6; (si negotiationis causa venit hereditas) 5.3.48; 18.4.10; 18.4.21; (negotiatione interdicere alicui, abstinere iuberi) см. ети слова

Negotiator - (legatis setvis exceptis negotiatoribus... eos exceptos videri, qui praepositi essent negotii exercendi causa, veluti qui ad emendum locandum conducendum praepositi essent) 32.65 pr.; (illicitae mercis negot.) 34.9.1; (negot. mannorum) 20.4.21.1; (negot. vestiarius) 38.1.45; (negotiat. frumentarii) 50.5.9.1; (qui annonam urbis adiuvant) 50.6.6.3

Negotiatrix - 34.2.32.3

Negotiosus - (diffusa et negotiosa tutela)

27.1.31.4

Negotium - (negotia (alterius) gerere; negotiomnt gestor) см. gerere; (suum neg. gerere) 3.5.5.5-6; 12.4.9.1; 13.7.42; 16.1.27.2; 20.4.12.6; 42.5.9.4; (curam negotiolum suorum mandare; sine mandatu suscipere negotiolum administrationem) 44.7.5 pr.; (negotium dare alicui) 3.4.6.1; 42.5.8.4; (alienis negotiis se offeire, immiscere; negotia alicuius invadere) см. ети слова; (negotiis publicis, privatis intervenite, in- teresse) 48.19.9.8; (neg. publicum agere) 3.3.74; (in neg. publicum sumptum facere) 3.4.7 pr.; (sui privati negotii causa in legatione esse) 4.6.42; (occupatio negotioiunt propriorum) 4.8.15; (suis neg. non sufficere, superesse non posse) 3.1.5; 27.1.45.4; (deserta dere- lictaque pupilli negotia) 27.2.6; (remotus a negotiis, quae administrare vellet) 33.1.13 pr.; (ab administrandae rei negotio removere aliq.) 40.4.51.1; (pecuniae neg.) 3.5.36.1; (negotia hereditaria) см. hereditarius; (forensia) см. forum; (neg. contrahere) 45.1.83 pr.; 45.1.83.5; 12.1.32; 12.6.2 pr.; 12.6.33; 19.2.35 pr.; 24.1.49; 26.8.14; 30.70.2; 44.7.2.2; 44.7.5.1; 44.7.57; 50.17.5; (ex bona fide est et negotio contracto convenit) 23.3.50 pr.; (contractum non

utique eo loco intellegitur, quo neg. gestum est) 42.5.3; (consensu dicimus obligationem contrahi - sufficit eos, qui negotia gerunt, consentire) 44.7.2.1; (in quibuscumque neg. sermone opus non est, iis etiam surdus intervenire potest, veluti in locationibus) 44.7.48; (ex negotio gesto - ex delicto venire actionem) 9.3.1.8; (geritur neg. invicem) 13.6.17.3; (neg. civile gestum bona fide) 19.3.1 pr.; (conventio ista non est nuda, sed habet in se neg. aliquod) 19.5.15; (agere praescriptis verbis, quasi negotio quodam inter nos gesto proprii contractus) 19.5.19 pr.; (neg. locationis conductionisque) 19.5.22; (venditionis) 2.14.31; (aliquid negotii gerere, per quod adquiratur) 28.1.20.3; (qui non debitam pecuniam solvit, hoc ipso aliquid negotii gerit) 12.6.33; (ex negotio - ex delicto) 9.3.1.8; (neg. potius gestum videri, quam donationem intervenisse) 24.1.58 pr.; 24.3.24.4; (qui mortis causa donat., qua parte se cogitat, negotium gerit) 39.6.35.3; (magis ad beneficii causam, quam ad negotii contracti spectat precarii condicio) 43.26.14; 11.5.4.1; 11.6.4; (neg. gerere) 3.2.4.2; (tabernae vel negotio praeponere institorem) 14.1.1 pr.; 14.3.3; 14.3.5 pr.; (mensae neg.) 31.77.16; 14.3.19.1;

14.3.19.2; 26.7.47.6; 26.7.58 pr.; 31.88.3; (exceptio transacti negotii) 2.15.17; (ad praesides prov. remittere negotia) 1.18.9; (negotia tractare in suum auditorium) 1.22.5; (condemnatus appellavit, et diu neg. tractum est) 42.1.64; 49.1.24 pr.; (neg. facere, movere alicui; neg. pati) 3.6.1 pr.; 3.6.1.1; 3.6.3.3; 37.15.5 pr.; 49.14.34; 50.7.17.1; (negotiis gestis) 3.5.3 pr.

Nema - (nema sericum) 39.4.16.7 Nepos; neptis - 1.7.2 pr.; 1.7.11; 1.7.14;

1.7.43^14; 24.3.48; 38.10.1.4; 50.16.136; 50.16.195.3; 50.16.220.3

Nequire - 9.2.52.2; 26.1.1 pr.; 33.7.12 pr.;

19.1.39 i.f.

Nequitia - 21.1.23.2; 21.1.43.4; 43.20.3.4 Neratius (Priscus) - 1.2.2.47; 20.3.3;

37.12.5; 48.8.6

Nerva (Cocceius) - (pater) 1.2.2.47; 20.2.9; (filius) 3.1.1.3; 3.2.2.5; 1.2.2.32;

40.15.4 pr.; 47.21.3.1

Nervus - (nervi rei pubi.) 48.18.1.20 Nescire-3.6.6; 18.1.62.1; 22.6.1.1 Nex - (domino occiso necem eius dete

gere) 29.5.16; 38.16.3.4; (vitae necisque potestas) 1.6.1.1; (in necem alterius dolum, collusionem facere) 36.4.5.15; 47.20.3.1; 49.1.14 pr.; (litem inter se iungere) 44.6.1.1; (in necem patroni rem pignori dare) 38.5.1.19; (in necem legatariorum omittere causam testamenti) 29.4.4 pr.; (in necem creditoris, i.e. perdituro servo vel filio, solutum) 15.3.10.6

Nexus - (utriusque ab eodem nexu liberatio) 46.4.1; (nexu venditi liberare venditorem) 12.6.26.7; (nexu pignoris liberares) 10.2.33

Nexus - см. nectere

Nicomedia - (nicomedensis) 50.2.11; 50.9.5 Nicopolis - 50.7.13 Nidus-41.1.5.2 Niger-32.70.12

Nilus - 43.12.1.5; (aggeres, qui solent aquam Nilot. continere; aggeres Nilot., per quos incrementa Nili dispensantur)

47.11.10

Nimirum - 34.3.3

Niphanus - (fundus, qui est in regione Niphana) 32.35.2

Nivarium colum - см. colum; 34.2.21 pr.

Nix, nives - 18.1.78.3

Nobilis - (colonia nobilis regionibus)

50.15.1 pr.; (patricius etnob.) 1.2.2.43; (nobilissimus) 40.11.3

Nobilitas - (incluta nobil. civitatis)

27.1.17.1

Nocens - 40.9.12.6; 48.1.12; 48.10.22.1; 48.10.22.4; 48.18.1.27; 48.19.5 pr.; (peccata nocentium, nocentem infamare) 47.10.18 pr.

Nocere - 9.3.1 pr.; 9.3.1.6; 9.3.5.6; 9.3.5.12; 17.2.52.16; 21.1.42; 39.3.1.1-2;

39.3.1.6; 39.3.1.12; 39.3.1.14 sqq.; 39.3.2.10; 39.3.16; 9.1.1 pr.; 9.1.1.10; 9.1.1.12; (quod dicitur noxam caput sequi, tunc verum est, ut, quae initio adversus aliquem nata est, caput nocentis sequatur) 47.2.18; (noxiam, noxam nocere) 2.14.10.2; 2.14.17.6;

2.14.21.5; 9.4.2.1; 9.4.4 pr.; 30.65.1; 35.2.63 pr.; 38.17.2.11; 49.14.2.1;

49.14.2.7; (noc. lumini) 8.2.15; (nocere, nihil noc. (exheredationem, capitis minutionem) ad bona, ad legitimam hereditatem) 38.2.10.1; 38.2.27; 38.17.1.8; (exceptio (non) nocet) 2.14.16; 2.14.21.5; 8.1.18; 16.2.7.1; 36.1.57 pr.; 43.19.1.11; 44.1.17; 44.4.2.3-4; (instrumenta nocitura causae alicuius) 49.14.2.1; (donationes a tutore factae pupillo non nocent) 26.7.22; (in duobus reis stipulandi ab altero delatum iusiur. etiam alteri nocebit) 12.2.28 pr.; (ne conventio in alia re facta aut cum alia persona in alia re abave persona noceat) 2.14.27.4; (actori moram suam nocere debere manifestum est) 39.3.12; (aequum non est nos noceri hoc, quod adversus eum non nocuit, in cuius locum successimus) 43.19.3.2; (expressa nocent) см. exprimere

Noctu - (n. deprehensus fur) 9.2.4.1 Nocturnus - (noct. fui') 47.17.1; 48.8.9;

48.19.16.5; (effractor) 47.18.2; (noct. aqua; nocturnarum horarum aquaeductus) 8.6.10.1; 39.3.27 pr.; 43.20.2; (triumviri noctuini) 1.15.1

Nomen - (aut nomine suo aut ea demonstratione, quae nominis vice fungitur, ostendi) 12.1.6; (non ex opinionibus singulorum, sed ex communi usu nomina exaudiri debent) 33.10.7.2; (cum deficiant vulgaria atque usitata actionum nomina, praescriptis verbis agendum est) 19.5.2; 19.3.1 pr.; (iuris gentium conventiones, quae pariunt actiones, in suo nomine non stant, sed transeunt in proprium n. contractus)

2.14.7 pr.; 2.14.7.1; (in aliud n. aliumque statum obligationis transferri) 13.1.17;

(hereditas iuris nomen est) 50.16.119; 50.16.178.1; (n. generale) 1.7.1.1;

2.14.7 pr.; 2.14.7.1; 5.1.80; 28.2.1; 37.11.8.2-3; 50.16.115; 50.16.128; (nomen heredis non dicere, sed indubitabili signo eum demonstrare, quod paene nihil a nomine distat) 28.5.9.8; (non sub appellatione heredum, sed propriis nominibus expressis fideicomm. relinquere) 36.1.25; (nominis ferendi condicio) 36.1.65.10; (sub nomine alicuius celebrari certamina) 33.1.21.3; (nomen inscribere, subscribere (operi publico); inscriptio, subscriptio nominis) 34.2.38.2;

50.10.2 pr.; 50.10.2.2; 50.10.3.2; 50.10.4; (nomina edere) см. edere; (pietas paterni nominis) 48.5.23.4; (nomen dare militiae) 38.1.43; (nomen (suum) dare, accomodare emptioni; in nomen suum emere) 26.8.5.4; 26.9.2; 40.1.4.1; (nomen alicuius sequi, in creditum habere) 16.1.19.5; 23.3.41.3; 23.3.71; 42.8.10.10; (obtentu alieni nominis suam causam agere) 49.4.1.13; см. alienus; (quod meo nom. possideo, possum et alieno nom. possidere)

41.2.18 pr.; (quod quis suo nomine solvit, non debitoris, debitorem non liberat) 5.3.31 pr.; (suo nom. stipulari - pupilli nomine credere) 26.7.16; (pecuniam pupillarem suo nom. faenerare) 26.7.7.6; (suo nomine teneri tutelae iudicio) 27.7.4 pr.; (suo nomine damnatus furti) 3.2.4.5; (aliud est ex persona heredis conveniri, aliud proprio nomine defuncti precibus adstringi) 36.1.57.2; (non proprio nomine, sed iure cuiusdam successionis agere) 5.2.22.3; (hereditario nomine experiri) 46.3.93 pr.; (conveniri) 4.3.13.1; (pecunia hereditario nomine data) 18.4.18; (procuratorio nomine agere) см. procuratorius; (fideiussorio nom. debere) см. fideiubere; (culpae, neglegentiae nomine teneri) 10.2.25.18; 27.8.4; (cessationis nomine obligari) 50.10.1 pr.; (crediti nomine obligari) 12.1.4 pr.; (hypothecae nomine obligatae res)

20.1.4; (pignoris nomine teneri) 39.1.9; (omnium nomine teneri; sui facti nomine poenam merere) 9.4.9; (operarum nomine condemnari) 38.1.37.6; (debiti nomine satisfieri) 40.9.27.1; (pecunia exsoluta aut eo nomine satisfactum) 13.7.9.3; 42.1.4.3; (nomine legati satis accipere) 36.4.5.30; (eo nomine satisdare, cavere) 36.4.6 pr.; 36.4.13; (accessionis nomine dare) 21.1.27; (dignitatis nomine a patre datum) 37.6.1.16; (pater tutelam geri mandavit et eo nomine tutores liberavit) 26.7.5.8; (eo nomine (sc. de peculio) agere) 44.2.21.4; (canis, servi, nummorum nomine agere) 9.1.2.1; 9.4.38.2; (sortis et usurarum nomine potiorem esse) 20.4.18; (ventris nomine in possessionem mitti) см. venter; 1.18.6.6; (nomen facere) 15.1.4.1; 15.1.52 pr.; 17.1.12.15; 26.7.16; 26.7.39.14; 32.34.1; 40.5.41.17; 49.14.3.8; 50.14.2; (ex stipulatu aut nomine facto peti) 33.1.1; (plures argentarii, quorum nomina simul facta sunt) 2.14.9 pr.; 4.8.34 pr.; (pecuniae nominibus faciendis destinatae) 32.64; (nummi exacti, ut aliis nominibus collocarentur) 32.86; (idoneis nominibus collocare pecuniam) 35.2.89 pr.; (in nomina collocare duo milia) 26.7.58.3; (quod gessit tutor in contrahendis nominibus) 26.7.16; (usurae nominum in hereditate relictorum) 33.2.24 pr.; (usuras cum periculo nominis adgnoscere) 5.3.30; (nomen et pignus probare; periculum nominis adgnoscere) 50.1.36.1; (suscipere) 26.7.7.6; (qui nominibus a curatoribus prioribus susceptis nomina adgnoverunt, periculum in se transferunt) 26.7.44 pr.; (nominis... appellatio ad omnem confractum et obligationem pertinet) 50.16.6 pr.; (quae in nominibus sunt) 29.2.37; 46.6.9; (quod in nomine est) 35.2.1.7; 36.1.37; (nomina debitorum) 20.5.11; (pecuniam habere vel in numerato vel in nominibus, quae conveniri possunt) 27.9.5.9; (paene totam fortunam in nominibus

habere) 40.7.40.8; (nomina, quae diem vel condicionem habent) 46.3.3.1; (nom. eorum, qui sub condicione vel in diem debent) 18.4.17; (nomen vendere, comprare (a creditore); n. distractum; nominis venditor, emptor; nominis venditio) 18.4.4; 18.4.6; 18.4.14 pr.; 18.4.23.1; (n. confessum) 42.1.15.9; (cum chirographa veneunt, nomen venisse videtur) 30.44.5; (n. legare; legatum nominis; universa nominis obligatio legata) 30.44.6; 32.34 pr.; 32.59; (convenire, ut n. debitoris pignori sit;

n. pecuniarium - corporis alicuius)

13.7.18 pr.; (n. debitoris delegare) 37.6.1.12; (bonum n. facit creditor, qui admittit debitorem delegatum) 17.1.26.2; (nomina exacta) 34.3.28.3; (nominum usus fr.) 7.5.3; (in fideicommisso, quod familiae relinquitur, hi ad petitionem eius admitti possunt, qui ex nomine defuncti fuerint) 31.32.6; (praedium, quod nomini familiae relinquitur) 31.69.1; (fundum de nomine meo exire veto) см. exire

Nomenculator- 38.1.7.5; 40.12.44.2 Nominare - (si cum convicio dixerit

«non nominandus»... magis est, ut recte exheredatus sit) 28.2.3 pr.; 30.124; 45.2.17; 1.1.7.1; (ex parte heredem nom. aliquem) 37.14.12; (demonstratione fundi facta fines nominari supervacuum est) 18.1.63.1; (dum tamen hoc nominetur, quod pro dote relinquitur) 37.5.8.6; 48.18.1.26; 48.21.2; 48.22.6.2; (nominati capitalium criminum) 50.1.17.12; (nom. magistratum, collegam, successorem) 50.1.2.2; 50.1.11.1; 50.1.13; 50.1.15.1; 50.1.17.14-15; 50.4.14.4; (tutorem) 27.7.2; 27.8.1 pr.; (ad ordinem remittere nominatum) 49.4.1.3; (nominatio)

50.1.2 pr.; (nominator magistratuum)

27.8.1 pr.; (tutorum) 27.7 rubr.

Nominatim - (nom. exheredare, exheredem tacere aliquem) 28.2.1-2; 28.2.21;

28.3.3 pr.; 28.3.3.5; 28.5.1 pr.; (alicuius heredis nom. fidei committi; nom.

legari ab aliquo, a certis personis, a quibusdam heredibus nom. relinquere legata) 31.29.1-2; 31.33.1; 45.3.16; (nom. legatum accipiendum est, quod, a quo legatum sit, intellegitur, licet nomen pronuntiatum non sit) 32.90; (nom. damnare heredes) 32.98; (servis quibusdam nom. libertates dare; nom. servos liberare; nom. liber esse iussus, manumissus) 40.4.24; 40.4.37; 40.4.59 pr.; (nom. stipulari alicui) 41.1.23.3; 45.3.5; 45.3.7; 45.3.16; 45.3.30; 45.3.39; (n. convenire) 2.14.4 pr.; 20.1.1.2; (nom. mandatum) 3.3.39.7;

3.3.40 pr.; 4.4.25.1; 12.2.17.3; (nom. expressum) 12.1.40 35.1.52; (adiec- tum) 31.43.2; (exceptum) 10.3.13

Nominatio - см. nominare

Nominator - см. nominare

Nonae-5.3.20.6; 45.1.41.2

Noscere - (novisse, nosse) 1.1.1 pr.;

10.4.3 pr.; 28.1.20.9; 45.1.26

Nosmetipsi - (per nosmetipsos pacisci) 13.5.14.3; (per nosmetipsos adquirere) 7.1.6.2; 41.1.10 pr.; (plerumque tam heredibus nostris quam nobismet ipsis cavemus) 22.3.9

Nota - 11.4.1.9; (artes extra litteras vel notas positae) 50.13.1.7; (qui notis scribunt acta praesidum) 4.6.33.1; (notis scribere testamentum, tabulas)

29.1.40 pr.; 37.1.6.2; (pro centum du

centa per notam scribere) 28.5.9.4; (notam adicere legato) 28.1.21.1; (sine ulla nota demonstrationis stipulari fundum) 45.1.106; (ex nota Marcelli constat) 49.17.10; (nota et infamia vitae) 22.5.3.5; (n. infamiae) 37.15.2 pr.; (nota adspersa alicui) 37.14.17.1; (notae extremae servus) 47.10.15.44; (dignus nota tutor) 27.2.6; (nota laborare) 3.2.2 pr.; (notam non evadere) 3.1.1.6; (ex persona vel nota patris excludi a bonis aviti liberti) 37.14.17 pr.; (ne patris nota filius maculetur) 50.2.2.2; (non notae causa exheredare filios; exheredatio non notae gratia adiecta) 28.2.18; 38.2.47 pr.; (in notam aliquorum producere epigrammata)

47.10.5.10

Notabilis - (personae (turpitudine) notabiles) 3.1.1.5

Notabiliter-47.10.15.26

Notare - (exheredatione notati) 1.8.9.2; 3.5.9.1; 4.3.7.7; 4.6.21.1; 15.1.7.1; 18.6.11; 25.4.1.5; 35.1.20; 35.1.69;

37.4.8 pr.; 43.24.7.5; 50.16.9; (sententia notata ab aliquo) 5.1.16; 29.2.42 pr.; 4.2.9.8; 28.5.17.5; (qui edicto praetoris ut infames notantur) 3.1.1.8; (notari infamia, ignominia) 3.2.1 pr.; 3.2.2 pr.; 3.2.11.4; 47.10.42; 50.2.6.3; (notari lege, secundum verba legis; lex, non sententia, notat factum) 23.2.43.4; 23.2.43.12-13; (calumnia notare tutorem) 34.9.22; (notatus calumnia) 48.2.4; (ex causa desertionis) 49.16.15; (notatus et reprehensibilis) 22.5.3 pr.

Notarius - 29.1.40 pr.; 40.5.41.3; 50.13.1.6 Notio - 1.12.1.4; 1.18.10; 2.15.8.1;

4.2.23.3; 32.69.1; 33.4.14; 34.3.28.3; 36.4.5.16; 42.1.5 pr.; 42.1.59.3; 42.6.1.14; 43.30.3.3; 44.7.61.1; 48.16.1.12; 49.1.10.1; (notionem accipere possumus et cognitionem et iurisdictionem) 50.16.99 pr.

Notitia - (not. boni et aequi) 1.1.1.1; (divinarum et humanarum rerum) 1.1.10.2; (rerum pupillarium) 27.9.5.11; (propter rerum notitiam tutor datus) 26.2.32.1; 27.3.1.7; 46.3.14.1; 46.3.14.6; (castrensis not.) 49.17.8

Notoria-48.16.6.3

Notus - (notae nequitiae, male notus servus) 43.30.3.4; 47.10.15.44; (notum facere alicui aliquid) 17.1.62.1; 25.3.1.3; 43.24.5.3; 45.1.141.4; (notum habere aliquid) 21.1.1.2; 22.6.9.2

Novalis, novale (sc. solum) - (ex silva novale facere) 47.21.3.2; (novalis est terra praecisa, quae anno cessavit, quam gracci geasin vocant) 50.16.30.2

Novare - 49.5.6; (appellatione interposita... medio tempore nihil novari oportet) 49.7.1 pr.; (novatio est prioris debiti in aliam obligationem... transfusio atque translatio, h.e. cum ex prae-

cedenti causa ita nova constituatur, ut prior perematur. novatio enim a novo nomen accepit et a nova obligatione) 46.2 tit.; 46.2.1 pr.; (novationem ita demum fieri, si hoc agatur, ut novetur obligatio: ceterum si non hoc agatur, duae erunt obligationes) 46.2.2; 46.2.8.1-2; 46.2.8.5; (novandi animo stipulari, ita ut a prima obligatione in universum discedatur) 4.4.50; 12.6.60.1; 14.3.13.1; 22.1.4 pr.; 24.3.66.2; 42.6.1.10; 45.1.58 i.f.;

46.2.8.5; 46.2.22; 46.2.24; 46.2.26; 46.2.28; 46.2.30; 46.2.31 pr.; 46.2.32; (quod non transfertur in causam novationis, iure pristino peti potest) 22.1.4.1; (quotiens, quod pure debetur, novandi causa sub condicione promittitur, non statim fit novatio, sed tunc demum, cum condicio extiterit... sed si, quod sub condicione debetur, pure quis novandi causa stipuletur ne nunc quidem statim novat... sed tunc novabit, cum exstiterit condicio) 46.2.14; 12.6.60.1; (nihil vetare una stipulatione plures obligationes novari) 46.2.34.2; (Aquiliana stipulatio omnimodo omnes praecedentes obligationes novat et peremit) 2.15.4; (novatione legitime facta liberantur hypothecae et pignus, et usurae non currunt) 46.2.18; 46.2.27; (novata debiti obligatio pignus peremit, nisi convenit, ut pignus repetatur) 13.7.11.1

Novatio - елі. novare

Nove - (novissime) елі. novus Novelletum, novellum - 5.3.39; 23.5.8;

25.1.6

Noverca - (uxor liberis ex alia uxore natis noverca dicitur) 38.10.4.6; 23.2.12.1; 23.2.14 pr.; 23.2.14.4; (novercalibus delenimentis instigationi- busve corrupti parentes) 5.2.4

Novicius (servus), novicium mancipium - 21.1.37; 21.1.65.2; (novicia mancipia intelleguntur, quae anno nondum servierint) 39.4.16.3

Novus - (vinum novum pro vetere reddere) 12.1.3; 33.6.11; (nova charta)

37.11.4; (nova vestimenta) 6.1.6; 18.1.45; (opus novum facere videtur, qui aut aedificando aut detrahendo aliquid pristinam faciem operas mutat) 39.1.1.11; 39.1.1.13; (opus novum nuntiare, denuntiare) елі. ети слова; (demolitis aedibus alias novas restituere) 7.4.10.1; (insula constituta nova) 33.7.7; (novum tectorium imponere parietibus; nova tigna immittere) 7.1.44; 8.5.14 pr.; (nova instrumenta causae reperire) 44.2.24; (novae hereditates vel ex lege vel ex SCto delatae; hereditates, quae ex legibus novis aut ex SCtis veniunt) 38.16.11; 38.17.1.8; cf. 4.5.7 pr.; 5.3.1; (novo iure fiunt heredes omnes, qui ex SCtis aut ex constitutionibus ad heredit. vocantur) 5.3.3; (obligatio lege nova introducta) 13.2.1; (regula Caton, ad novas leges non pertinet) 34.7.5; (caput edicti, quod a Iuliano introductum est, i.e. nova clausula; novum edictum) 37.8.3; 37.9.1.13; (aliquid in aliquem novi iuris statuere, optinere) 2.2.1.1; (novum beneficium cum alterius iniuria postulare) 36.1.12; (qui novo privilegio utitur, non videtur in eadem causa sisti) 2.11.12 pr.; (n. negotium, quod non sit solitus absens facere, nomine eius gerere) 3.5.10; (nova negotia inchoare) 3.5.20.2; (nova voluntate aliud adgredi) 3.5.15; (nova voluntas testatoris) 34.4.15; (novum matrimonium) 23.2.34.2; (n. heres ad- gnascitur alicui) 29.1.33.3; (relegatus ad tempus (decurio) velut novus in ordinem venit) 50.2.2.1; (si rursus in servitutem reciderit (servus manumissus), novus videtur homo esse) 34.4.27.1; (portentosum vel monstrosum vel qualem(qualem) visu vel vagitu novum edere) 50.16.135; (novam rem desiderare) 19.2.15.5; 25.4.1 pr.; (novissimo loco scribere heredem) 28.5.20 pr.; 28.6.36 pr.; (novissima condicio) 26.2.8.3; 35.1.61 pr.; (noviss. dies) 35.1.49; 44.7.6; (etiam noviss. tempore impleri posse)

28.5.5; (noviss. pars pactorum, testamenti) 2.14.7.12; 40.5.56; (noviss. voluntas servatur) 34.4.6; (in legatis novissimae scripturae valent; si sub alia et alia condicione legatum ademptum est, novissima ademptio spectanda est) 30.12.3; 28.6.16 pr.; (si per multos dominos transierit servus, novissimo dabimus bon. possessionem) 37.11.2.9; (noviss. heres) 34.1.18.1; (filius, qui novissimus mortuus fuerit; noviss. puer; filia, quae novissima diem suum obisset) 28.6.27; 28.6.37; 28.6.41.7; 28.6.42; 33.2.34 pr.; (qui novissimus supervixerit) 34.5.12; (divisio novissime a patre facta) 34.4.30.3; (novissime testamento adseriptum) 28.4.1.1; (ex tempore quidque aestimatur, quo novissime solvi potuit) 42.1.11; (novissime videndum, dicendum est; noviss. inspiciemus) 4.9.3.5; 13.1.8.2;

44.4.1 pr.

Nox-2.12.8

Noxa, noxia - (poena est noxae vindicta) 50.16.131 pr.; (si quadrupes pauperiem fecisse dicetur, actio ex lege XII tab. descendit: quae lex voluit aut dari id quod nocuit, i.e. id animal, quod noxiam commisit, aut aestimationem noxiae offerre) 9.1.1 pr.; (noxia autem est ipsum delictum) 9.1.1.1; (noxas accipere debemus privatas, h.e. eas, [quaecumque committuntur ex delictis, non publicis criminibus], ex quibus agitur iudiciis noxalibus - ex privatis noxiis oritur damnum pecuniarium) 21.1.17.18; 50.16.238.3; (furtum facere vel aliam noxam committere) 9.4.2.1; (conveniri ex noxa servi) 9.4.14; (ex pluribus noxis experiri, ex una noxia servi dominium nancisci) 9.4.20; (noxa caput sequitur) см. caput; (noxiam, noxam nocere) см. nocere; (noxam sarcire) 9.1.1.11; (noxae, ad noxam dedere; noxae deditio) см. dedere; (noxae accipere) 7.1.17.2; (ad noxam teneri) 43.24.11.6; (noxa solutum esse, h.e. noxali iudicio subiectum non esse) 21.1.17.17; 19.1.11.8; 19.4.2; 21.2.11.1; 21.2.30; 30.45.1; 46.3.72.5;

47.6.3 pr.; 50.16.174; 50.16.200

Noxalis - (furti actio vel de dolo malo nox. servi nomine danda) 10.4.16; 13.6.22; (servi nomine noxali vi bonorum raptorum actione teneri) 47.8.2.19; (servus, cuius nomine noxale iudicium dominus accepit) 3.2.14; 9.4.12 pr.; 9.4.12.1; (noxali iudicio defendere statuliberum) 47.2.62.9; (noxali agere, experiri) 9.4.21.6; 9.4.28; (condemnari) 42.1.4.8; (ex noxali causa agere) 9.4.12; (duci servum) 3.3.36; (noxa) 44.7.5.5; 9.1.1.14

Noxia - см. noxa

Noxius - (lusus nox.) 9.2.10; (noxios servos habere) 9.2.27.11; (facinoris nox.) 29.5.3.12; (qui noxiam commisit) 9.4.7 pr.; 10.4.3.7; 19.1.4 pr.;

47.6.1 pr.

Nubere - (mulierem absenti per litteras eius vel per nuntium posse nubere placet, si in domum eius deduceretur) 23.2.5; (nuptum dare, collocare filiam, pupillam) 23.2.59; 23.2.62 pr.; 27.6.11.3; 46.3.88; (nuptum se collocare) 3.2.11.1; 3.2.11.3; (pupillae legatum «quandoque» nupserit) 36.2.30; (ita legatum «cum nupserit») 35.1.68; (ita legatum «si Titio (non) nupserit») 35.1.63; (legare uxori «si a liberis ne nupserit») 35.1.62.2; (legatum dare filiae: «cum in familia nupserit») 33.5.21; 32.41.7; (alteri sponsa, alteri nupta) 3.2.13.3; (adulterium in nuptam, stuprum in viduam committitur) 50.16.101 pr.

Nubilis - (nub. aetas) 35.1.10 pr.; 36.1.11.2 Nucleus - 32.55.1

Nudare - (propter iactum nudata res) 14.2.4.2; (nudata intima) 4.8.3.1

Nudus - (qui amissis bonis nudus exulat) 4.5.7.3; (n. proprietas) 6.1.33; 7.1.72; 7.4.2; 13.7.18.1; 22.1.19 pr.; 23.3.4; 23.3.78.3; 33.2.8; (n. usus, i.e. sine fructu) 7.8.1.1; 7.1.3.3; (n. res) 16.3.1.24; (nuda cautio) 5.1.2.6; 17.2.63.4; (cavere nuda conventione) 13.7.9.3; (nuda re

promissio) 46.5.1.5; 21.2.56 pr.; (nuda promissio sive pollicitatio) 21.1.19.2; (nuda pollicitatione repromittere)

34.9.10 pr.; (n. consensus) 19.2.14;

23.1.4 pr.; 44.7.52.9; 50.17.35; (nuda consentientium voluntas) 19.4.1.2; (nuda conventio) 13.7.1; 41.3.33.4-5; (interdum etiam sine traditione nuda voluntas domini sufficit ad rem transferendam) 41.1.9.5; (numquam nuda traditio transfert dominium, sed ita, si aliqua iusta causa praecesserit) 41.1.31 pr.; (nuda pactio (cum nulla subest causa) obligationem non parit) 2.14.7.4; (emptio nuda conventione dissolvitur, si res secuta non fuerit) 18.5.5.1; 18.5.3; (quomodo, cum semel coeperit (actio negot. gest.), nuda voluntate tolletur?) 3.5.8; (sicut hereditatem miles nuda voluntate dare potest, ita et adimere potest) 29.1.15.1; 29.1.1 pr.; (nuda voluntate adimi possunt legata et fideicomm.) 34.4.3.11; (adimere ad- signationem etiam nuda voluntate poterit) 38.4.1.4

Nugatoriae res - 21.1.17.14

Numa Pompilius - 1.13.1 pr.

Numantini - 50.7.17

Numen - (respectu divini numinis iurare) 12.2.33; (metus, superstitio (divini) numinis) 28.7.8 pr.; 48.19.30

Numerare - (mille passus a continentibus aedificiis numerandi) 50.16.154; (ad dies num. armum) 50.16.134; (num. ex die aliquo) 3.6.6; 23.3.48 pr.; 50.1.9; (etiam suam personam num. in partibus faciendis) 37.6.1.24; (numerari unius loco) 2.14.9 pr.; (in fructu) 47.2.48.6; (inter onera) 27.1.15.16; (numeratio) 38.15.2.3; (solvendi causa num. pecuniam) 16.1.5; (pecunia numerata creditori) 46.3.32; 46.3.49; (donationis causa) 39.5.33.1; (num. dotem ex causa promissionis; usurae numeratae dotis) 24.3.41; 24.3.42.2; (num. pretium) 7.1.25.1; 21.1.27; 24.1.7.4; (indebitum num.) 12.6.57 pr.; (numerata pecunia) 13.3.1 pr.; 14.6.7.3;

17.1.29.5; 19.2.25.6; 24.3.66 pr.; 28.8.6; 34.2.1.1; 34.4.32 pr.; 42.1.13.1;

50.16.178 pr.; 50.16.222; (innumerato habere pecuniam aureos sestertium milia) 27.9.5.9; 30.96 pr.; 39.5.35 pr.; (numeratione solvere) 7.1.25.1; (per numerat, vel novationem solutae summae) 33.1.21.3; (numeratione facta aut accepto debitor liberatus) 4.2.9.3; (non omnis numer. eum, qui accepit, obligat, sed quotiens id ipsum agitur, ut confestim obligaretur) 12.1.19 pr.; (omnia, quae inseri stipulationibus possunt, possunt etiam numerationi pecuniae) 12.1.7; 50.16.19; (quod vulgo dicitur filio fam. credi non licere, non ad verba referendum est, sed ad numerationem) 14.6.4

Numeratio - см. numerare

Numerius - см. Negidius

Numerus - (quod numero continetur; quod in numero est) 5.1.38; 23.2.78.4; 45.1.115 pr.; (res, quae numero consistunt, constant) 12.1.2.4; 18.1.35.5; 44.7.1.2; (numero valere) 35.2.1.7; (numero fieri, in numerum cedere divisionem; numero dividi) 38.1.15.1; 45.1.54; 46.3.29; (in numerum procedure tutelam; in num. trium tutelarum computari, imputari) 23.2.60 pr.; 23.2.60.1; 27.1.15.16; (si in rem aliquis agat... signatae materiae numerum dici oportet) 6.1.6; 47.2.19.3; (plenus num. ordinis) 50.2.2 pr.; (sollemnis n. testium) 28.1.21 pr.; (comites, qui sunt intra statutum numerum) 27.1.41.2; (pro numero temporis in aliquem statuendum) 49.16.3.7; (testium, hostium numero haberi) 28.1.27; 49.15.19.14; (numero liberorum, in num. parentum liberorumve esse) 23.2.53; 37.5.24; (in num. familiarum esse) 39.4.1.5; (servorum urban, numero esse; in eo numero haberi) 32.66.1; 50.16.166; (quadrupedes, quae pecudum numero sunt) 9.2.2.2; (res, quae mercis numero habentur) 46.1.42; (vestis numero haberi) 34.2.26; (argenti, auri numero habere,

computare aliquid; infecti auri numero esse) 34.2.27.1; 34.2.27.4-5; 34.2.32.1; (vini numero esse, habere aliq.) 33.5.2.3; 33.6.1; (extra numerum vinariorum esse, in eo numero non esse) 50.16.206; (eodem numero esse) 39.6.31.2; 3.2.3.1; 3.3.8.2; 29.1.4; 29.1.38.1; 29.1.42; 37.13.1.2; 49.16.4.10

Numisma-7.1.28; 34.2.27.4 Nummarius - (res numm.) 49.14.2.2;

(poena numm.) 4.8.11.2; (pretium numm.) 50.13.1.5

Nummularius - 1.12.1.9; 2.13.9.2;

2.14.47.1; 16.3.7.2; 46.3.39; (mensa nummularia) 14.3.20

Nummulus - 48.20.6

Nummus - (nummi stangei, plumbei) 48.10.8; 48.10.9.2; 50.16.159; (reprobos nummos solvere creditori) 13.7.24.1; (certos nummos, certum corpus nummorum, numerum nummorum legare, relinquere) 30.34.4; 30.50.3; 30.51; (nummorum qualitas, species) 28.1.21.1; 28.5.79.1; (nunnn о uno conducere) 19.2.46; 41.2.10.2; (locare, vendere) 23.3.66; (nummi, nummus) 1.12.1.7; 2.4.10pr.; 2.15.8.24; 12.1.2.4; 12.1.11 pr.; 12.1.11.2; 12.1.13-14; 12.1.31.1;

22.1.7; 23.2.45.2; 40.1.4; 40.1.19;

47.2.26.1

Nunciare - см. nuntiare

Nunciatio - см. nuntiare

Nuncius - см. nuntius

Nuncupare - (heredes palam ita, ut exaudiri possint, nuncupandi sunt; licebit ergo testanti vel nuncupare heredes vel scribere; sed si nuncupat, palam debet) 28.1.21 pr.; (heres non scriptus, sed solummodo nuncupatus, palam nuncupatus; obscurius in testamento vel nuncupare vel scribere aliquid; plus nuncupatum, minus scriptum) 28.1.25; 28.5.1.1; 28.5.1.5; 28.5.9.2; 29.7.20; (per nuncupat, facere testamentum, substituere) 28.6.20.1; 37.11.8.4

Nundinae - (dies nundinarum) 33.1.20.1; 45.1.138 pr.; (nundinis impetratis a principe non utendo, qui meruit, decennii tempore usum amittit) 50.11.1; 17.2.69

Nuntiare - (fisco, ad fiscum nuntiare; nuntiatio ad fiscum) 49.14.1 pr.; 49.14.1.5; 49.14.22.3; 49.14.39.1; 49.14.44; (bona (vacantia) nuntiare; vacantium bon. nuntiatio) 29.5.22; 41.3.18; 49.14.1.2; (tacitum fideicommissum nuntiatum; se nuntiare non capere) 49.14.13.7; (nuntiator = delator) 49.14.1.5; 48.16.6.3; (opus novum nuntiare; (operas novi) nuntiatio) 2.14.7.14; 3.3.45.2; 11.8.3 pr.;

39.1 tit.; 43.21.3.8; 43.25.1; (nuntiare, ne quod novum opus fieret) 10.3.6.12; 39.1.20 pr.; 39.1.20.9; (nuntiator = qui nuntiat opus) 39.1.5.6; 39.1.20.15;

39.1.21.1

Nuntiatio, nuntiator - см. nuntiare Nuntius - (per nuntium convenire, pacis

ci, contrahere, constituere) 2.14.2 pr.; 13.5.14.3; 18.1.1.2; 44.7.2.2; (mandatum suscipere) 17.1.1.1; (societatem coire) 17.2.4; (nubere) 23.2.5; (restituere hereditatem) 36.1.38 pr.; (precario possessionem constituere) 43.26.9; (nuntium perferendum suscipere) 3.3.1.1; (certior n. allatus) 38.15.2 pr.; (nuntium mittere, remittere) 23.1.6; 23.1.10; 23.2.45.4; 23.3.5.14; 23.3.7.3; 23.3.21; 24.1.32.19; 24.2.4; 24.3.22.7

Nuper-32.85; 33.2.23

Nuptalicium - (mimus nuptalicium) 50.16.194

Nuptiae - (nuptiae sunt coniunctio maris et feminae et consortium omnis vitae, divini et humani iuris communicatio) 23.2.1; (nuptias non concubitus, sed consensus facit) 50.17.30; 35.1.15; (ei coniuncta, cuius nuptiis ei interdictum sit) 3 5.1.10 pr.; (quarumdam nuptiis abstinendum est) 23.2.14.3; (nuptiis se collocare) 3.2.11.2; (uxoris loco sine nuptiis in domo esse) 50.16.144

Nuptialis - (nuptiale munus) 26.7.13.2; 27.3.1.5; (nupt. iugum) 35.1.10 pr.

Nurus - 2.8.2.3; 3.1.3.2; 23.2.14.4; 37.5.8.4; 38.10.4.6; 38.10.6.1; 38.10.8; 50.17.50

Nusquam - (quod ita proveheretur, ut nusq. requiesceret) 50.16.242.1; (si ager ita corruerit, ut nusq. sit) 19.2.15.2; (numquam) 47.2.39

Nutricium - 50.13.1.14

Nutrire - 1.6.10; 40.2.14 pr.; 50.16.210 Nutritor - 33.7.27 pr.

Nutrix - 26.10.1.7; 33.2.34.1; 40.2.13;

50.13.1.14

Nutus - (nutu significare) 36.1.67.3; (iubere) 29.2.93.1; (relinquere fideicommissum) 32.21 pr.; (adsignare) 38.4.1.3; (delegare) 46.2.17; (nutu solo consistere) 44.7.52.10; (ex nutu heredis valere) 40.5.46 pr.

Nux-50.16.205

Nyctostrategus - 50.4.18.12

O

Oasis-48.22.7.5

Obdormire, obdormiscere - 9.2.27.9 Obdurare - (obd. in quaestione) 48.5.28.11 Obesse - 1.9.7.2; 2.14.14; 4.6.1 pr.; (obes

se prospectui).39.1.3 pr.; (libertati) 40.5.26.1; (nihil obesse alicui in substitutione) 28.6.11; (exceptio obest alicui) 44.2.11 pr.; 44.2.30.1

Obiectio, obiectus - см. obicere Obicere - (obicere alicui facem) 9.2.27.6;

(obi. corpus suum; obiectu corporis auxilium ferre) 29.5.1.35; 29.5.19; (bestiis obici) 48.19.11.3; (mulieres multis hui- uscemodi casibus obiectae) 16.1.2.2; (obici) 26.4.10.pr.; 37.14.21.3; (obi- citur matri pater in utriusque bonus tam filii quam filiae) 38.17.2.15; (ob. exceptionem) 6.1.9; 7.9.7 pr.; 21.1.27-28; 22.3.19.2; 43.24.1.3; 43.24.7.3; 44.2.7.3; 44.4.4.12; 44.4.4.24; 44.4.11 pr.; (auctoris dolus emptori non obicitur) 44.4.4.31; (ob. praescriptionem) 48.5.2.1; 48.5.16.7; 48.16.7 pr.; (replicationem) 44.1.2.1; (Falcidiam) 31.78 pr.; (obi. crimina) 22.5.3.3; 38.2.14.8; (crimen adulterii, expilatae heredit.) 37.10.13; 47.19.4; (stuprum, adulterium, lenocinium) 48.5.30.6; (stellionatum) 47.20.3.1;

(falsum) 48.16.5; (culpam, neglegentiam) 27.2.6; 41.1.7.12

Obire - (ob. munus) 50.16.214; 50.7.2.2; (impendia legationum, quae solo ministerio obeuntur) 50.7.6; (obire mortem, diem suum, ultimum diem) 2.11.15; 3.5.9.1; 12.6.3; 13.1.7.2; 23.4.26.5; 28.7.28; 29.5.4; 34.9.14; 35.1.101 pr.; 36.1.35; 36.1.59.1;

38.17.1.11; 48.10.26

Obiter - 18.5.1

Obitus-29.7.14 pr.; 36.1.80.7 Obiurgare - 1.2.2.43 Механізм досягнення двійчастої рівноваги у відкритій економіці при:  Механізм досягнення двійчастої рівноваги у відкритій економіці при фіксованому валютному курсі: Аналіз функціонування відкритої економіки показує, що взаємодія з іноземним сектором ускладнює взаємозв'язки між основними макроекономічними змінними, вимагає обліку додаткових чинників, що визначають кон'юнктуру національної
Механізм грошово-кредитного регулювання: Цей механізм являє собою набір інструментів:  Механізм грошово-кредитного регулювання: Цей механізм являє собою набір інструментів грошово-кредитного регулювання (методи); права і обов'язків органів, що здійснює грошово-кредитне регулювання; задачі і об'єкти грошово-кредитного регулювання.
Механізм грошово-кредитного регулювання.: Цей механізм являє собою набір інструментів:  Механізм грошово-кредитного регулювання.: Цей механізм являє собою набір інструментів грошово-кредитного регулювання (методи); права і обов'язків органів, що здійснює грошово-кредитне регулювання; задачі і об'єкти грошово-кредитного регулювання.
з 1. Механізм антимонопольного регулювання: Правовий захист конкуренції. Конкуренція є необхідною:  з 1. Механізм антимонопольного регулювання: Правовий захист конкуренції. Конкуренція є необхідною передумовою і умовою ринкової економіки розвинених зарубіжних країн. Нарівні з приватною власністю і свободою підприємництва конкуренція - одна з основних чинників економічного
з 4. Механічна ілюстрація перерахованих чинників:  з 4. Механічна ілюстрація перерахованих чинників: У всякому повному описі чинників, що визначають купівельну силу грошей, ми вважаємо за необхідним особливо мати на увазі три групи їх: 1) виробництво, або "притока", золота (т. е. з рудників), 2) споживання, або "відлив" (виробах і завдяки
Медичне страхування: Медичне страхування забезпечує отримання медичної допомоги,:  Медичне страхування: Медичне страхування забезпечує отримання медичної допомоги, об'єм і характер якої визначаються умовами договору медичного страхування. Мед. страх - сукупність видів страх, предусматрив. обов'язку страх-щика виплатити страх
Медиация як спосіб дозволу корпоративнихконфликтов і суперечок:  Медиация як спосіб дозволу корпоративнихконфликтов і суперечок: Корпоративні спори можуть дозволятися в судовому і позасудовому порядку, це залежить від вибору сторін. У позасудовому порядку рішення корпоративної суперечки або конфлікту можливо шляхом укладення світової угоди з використанням примирливих

© 2018-2022  epr.pp.ua